Błona śluzowa jelita cienkiego jest bardzo ważna dla sprawnego funkcjonowania naszego organizmu. Tu wchłaniane są wszelkie substancje odżywcze, takie jak witaminy i sole mineralne. Niektóre produkty przemiany materii także są absorbowane, jednak jedynie te o odpowiedniej wielkości. Stany zapalne jelit prowadzą jednak do osłabienia błony śluzowej. Zwiększona przepuszczalność śluzówki jelita prowadzi do przenikania do krwiobiegu bakterii, drobin pokarmu, grzybów czy toksyn. W wyniku tego może rozwinąć się u nas uczulenie. Najczęstszym powikłaniem wynikającym z nieszczelnych jelit jest alergia pokarmowa zależna od przeciwciał IgG.
Alergia pokarmowa IgG zależna nazywana jest utajoną. Jej objawy pojawiają się po dłuższym czasie od zjedzenia alergenu – nawet 4 doby. Nie są one zbyt charakterystyczne. Pojawiają się bóle głowy, zaburzenia nastroju, dolegliwości ze strony układu pokarmowego czy przybieranie na wadze. Ten typ uczulenia wynika z nieszczelności jelit, które przepuszczają cząstki pokarmowe. Jak zwiększona przepuszczalność śluzówki jelita wpływa na rozwój alergii pokarmowych?
Zwiększona przepuszczalność śluzówki jelita
Zwiększona przepuszczalność śluzówki jelita jest jednym z czynników patogenetycznych wielu chorób układu pokarmowego, a także schorzeń ogólnoustrojowych. Jelitowa błona śluzowa ma za zadanie absorbować elektrolity i witaminy. Ważna jest też jej funkcja ochronna. Dzięki niej nie następuje wchłanianie w przewodzie pokarmowym toksycznych metabolitów czy szkodliwych cząsteczek. Bierze także udział w odporności organizmu, ponieważ na jej powierzchni następuje wiązanie bakterii i inne drobnoustrojów. Uszkodzenie śluzówki jelita prowadzi więc do wnikania tych groźnych czynników do krwiobiegu, co sprzyja chorobom i alergiom. Produkty te odkładają się w narządach wewnętrznych, prowadząc do rozprzestrzeniania się stanu zapalnego na cały nasz organizm.
Dlaczego jelito staje się zbyt przepuszczalne?
Czynników, które doprowadzają do zwiększenia przepuszczalności jelita, jest wiele. Jednym z najważniejszych jest przewlekły stres, który osłabia układ immunologiczny. Równie niebezpieczna jest dysbioza, czyli zaburzenie równowagi między korzystnymi a szkodliwymi bakteriami bytującymi w jelicie. Na nasze problemy wpływa również zła dieta, bogata w konserwanty, barwniki i węglowodany. Także niesteroidowe leki przeciwzapalne uszkadzają błonę śluzową jelit. Podobnie działają antybiotyki, steroidy i środki antykoncepcyjne. Nieszczelne jelita mogą być wynikiem niedoczynności tarczycy oraz zakażeń grzybiczych lub pasożytniczych. Groźne są także bakterie Helicobacter pylori, odpowiedzialne również za wrzody żołądka. Dolegliwościom sprzyja picie kawy i alkoholu, palenie tytoniu oraz chemioterapia.
Alergia pokarmowa zależna od przeciwciał IgG
Zwiększona przepuszczalność śluzówki jelita wpływa bezpośrednio na rozwój alergii pokarmowej zależnej od przeciwciał IgG. W jej przypadku mówi się o reakcji alergicznej typu III. Niestrawione cząstki, które przedostają się przez błonę śluzową jelit do krwiobiegu, są uznawane przez układ immunologiczny za alergeny. Wtedy zostają wyłapane przez przeciwciała IgG, które tworzą z nimi kompleksy immunologiczne. Część z nich zostaje unieszkodliwiona w wątrobie. Niestety, ich nadmiar zaczyna gromadzić się w różnych narządach i tkankach. Powstaje wtedy przewlekły stan zapalny, który przyczynia się do rozwoju różnych, przykrych objawów.
Objawy alergii pokarmowej typu III
Objawy alergii pokarmowej zależnej od przeciwciał IgG pojawiają się późno, często nawet 4 dni po jedzeniu. Z tego względu trudno stwierdzić, które produkty spożywcze są odpowiedzialne za uczulenie. Szczególnie, że jego symptomy także są niespecyficzne. Cierpimy na zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak biegunka, mdłości, wzdęcia czy odbijanie. Pojawia się chroniczne zmęczenie, ból kości i stawów czy bóle głowy. Na naszej skórze mogą pojawić się wypryski, a nawet wysypka. Alergia pokarmowa może być odpowiedzialna za niektóre schorzenia. Przypisuje się jej powodowanie depresji, stanów lękowych, cukrzycy czy fibromialgii. Aby wykryć, co konkretnie nas uczula, musimy wykonać testy z krwi. Niestety, są one kosztowne i dostępne tylko odpłatnie.
Nieszczelność jelita i alergia pokarmowa – jak im zaradzić?
Pierwszym krokiem, jaki powinniśmy wykonać w walce z alergią pokarmową typu III, jest wyeliminowanie z diety uczulającego czynnika. Istotne jest również zadbanie o odbudowę błony śluzowej jelita. Warto stosować dietę ubogą w cukier, alkohol i gluten. Pokarmy te sprzyjają stanom zapalnym. Za to trzeba wprowadzić do swojego jadłospisu owoce morza, oleje roślinne, orzechy i warzywa bogate w błonnik. Niezbędne jest także stosownie probiotyków. Przywracają one równowagę florze bakteryjnej jelit oraz poprawiają trawienie i wchłanianie ważnych dla zdrowia substancji. Większą ilość bakterii probiotycznych zapewni nam spożywanie oligosacharydów w produktach takich jak ryż, banany, miód czy cebula. Dbałość o dietę i zdrowy styl życia, a także unikanie stresu i używek, pozwoli nam na zmniejszenie ryzyka rozwoju alergii pokarmowych typu III.
Karolina Solga