Witamina D a alergia

Witamina D pełni wiele istotnych funkcji w naszym organizmie. Ma wpływ na prawidłowy metabolizm kości, wspomaga układ odpornościowy, regenerację komórek nerwowych i pracę mięśni. Jej niedobór skutkuje bólami kostno-mięśniowymi, chorobami przyzębia czy zaburzeniami widzenia. Niebezpieczny jest także jej nadmiar, który prowadzi do gromadzenia się w tkankach wapnia. Najnowsze badania sugerują, że właściwa podaż witaminy D chroni nas przed alergią.

Alergia to nieprawidłowa odpowiedź naszego układu immunologicznego na niegroźny czynnik środowiskowy. Pod ich wpływem następuje produkcja swoistych przeciwciał IgE. Rozpoznają one konkretny alergen i prowadzą do uwolnienia mediatorów stanu zapalnego. Działanie układu odpornościowego jest zależne od wielu czynników. Istotną funkcję w jego stymulacji pełni także witamina D.

Witamina D – co warto o niej wiedzieć?

Witamina D jest steroidowym związkiem rozpuszczalnym w tłuszczach. Pełni bardzo ważną rolę w organizmie ludzkim, wpływając na jego prawidłową gospodarkę wapniowo-fosforową. Wyróżnia się dwie istotne formy tej witaminy. Pierwsza to cholekalcyferol (witamina D₃), który obecny jest w pokarmach zwierzęcych. Ten istotny związek syntezowany jest także w naszej skórze pod wpływem promieniowania słonecznego. Drugą formę nazywamy ergokalcyferolem (witaminą D₂). W niego bogate są niektóre produkty drożdżowe i roślinne. Obie formy są transportowane z jelita i skóry do wątroby, gdzie powstaje z nich nieaktywny kalcydiol. Ten metabolit dopiero w nerkach jest przekształcany do kalcytriolu. To on stanowi ostateczną, aktywną biologicznie formę witaminy D.

Funkcje witaminy D w ludzkim organizmie

Witamina D znana jest ze swojej funkcji regulującej równowagę wapniowo-fosforanową. Wpływa na metabolizm kości, dlatego jej niedobór może prowadzić do ubytku tkanki kostnej, a w konsekwencji do osteoporozy. Nie jest to jednak jedyna rola kalcytriolu. Oddziałuje on również na wzrost i różnicowanie się wielu rodzajów komórek w organizmie. Ma korzystne działanie na system nerwowy i mięśniowy. Istotne jest również jego wspomagające oddziaływanie na układ odpornościowy. Witamina D reguluje zarówno pierwotną, jak i wtórną odpowiedź immunologiczną. Wpływa nie tylko na komórki odpornościowe, ale także na produkcję białek pobudzających je do pracy. Nic dziwnego, że odgrywa także istotną rolę w rozwoju alergii.

Witamina D a alergia

Witamina D wpływa korzystnie na funkcjonowanie naszego układu odpornościowego. Reguluje jego działanie w dwojaki sposób. Z jednej strony stymuluje mechanizmy eliminujące szkodliwe drobnoustroje: grzyby, bakterie czy wirusy. Z drugiej wpływa na zmniejszenie reakcji odpornościowej oraz hamuje działanie prozapalnych czynników. Dzięki temu zapobiega chorobom autoimmunologicznym i alergiom. Usuwanie patogenów wpływa korzystnie na organizm alergika, ponieważ przeciwdziała zaostrzeniom objawów uczulenia. Wykazano również, że zarówno nadmiar, jak i niedobór witaminy D niekorzystnie wpływa na symptomy chorób alergicznych. Dzieci cierpiące na brak kalcytriolu miały silniejsze dolegliwości związane z atopowym zapaleniem skóry czy astmą oskrzelową.

Źródła witaminy D

Najlepszym źródłem witaminy D jest nasza skóra. Obecny w niej 7-dehydrocholesterol przekształca się pod wpływem promieniowania słonecznego w cholekalcyferol. Aż 80% zasobów tej słonecznej witaminy jest wytwarzanych w procesie biosyntezy. Niestety, od listopada do marca proces ten ulega znacznemu zahamowaniu. Podobnie działa na niego również stosowanie kremów z filtrami przeciwsłonecznymi. Dlatego warto sięgnąć po witaminę D obecną w pożywieniu. Warto do jadłospisu włączyć tłuste ryby morskie, takie jak łosoś, śledź czy makrela. Dużą ilość tego związku znajdziemy też w żółtku jaja, grzybach, żółtym serze oraz maśle. Znaczący niedobór witaminy D możemy za to uzupełnić poprzez rozważną suplementację.

Witaminę D łatwo przedawkować

Doniesienia o korzystnym wpływie witaminy D na alergie i odporność mogą skłonić nas do sięgnięcia po suplementy. Musimy jednak pamiętać, że związek ten łatwo jest przedawkować. Nadmiar kalcytriolu prowadzi do wzrostu poziomu wapnia w moczu i krwi. Doprowadza to do zwapnienia organów wewnętrznych. Szczególnie narażone na nie są nerki. Z tego powodu nie warto stosować większej dawki witaminy D od tej podanej na opakowaniu. Uważajmy na to szczególnie, gdy jesteśmy w ciąży. Zbyt duża podaż kalcytriolu może powodować u płodu deformacje kośćca. Zwiększa też ryzyko chorób kości u noworodka. Witaminy D nie możemy przedawkować poprzez ekspozycję na słońce czy spożywanie bogatych w nią produktów.

Karolina Solga