Leki przeciwbólowe to temat, który budzi ogromne kontrowersje. Z jednej strony narzekamy na to, że lekarze lekceważą dolegliwości bólowe pacjentów, przez co odczuwają oni silny i niepotrzebny dyskomfort. Dzieje się tak w przypadku wielu rodzących kobiet, które domagają się znieczulenia przy porodzie, cesarki itp., ponieważ nie radzą sobie z bólem. Jeśli poród okaże się bolesny, wiele z nich prawdopodobnie pozostanie przy jednym dziecku ze względu na przeżytą traumę. Z drugiej strony lekarze czasem przepisują pacjentów zbyt mocne medykamenty. W ten sposób rodzi się uzależnienie od leków przeciwbólowych, które stanowi poważny problem społeczny.
Spis treści:
- Kiedy silne leki przeciwbólowe stają się koniecznością?
- Nadużywanie leków przeciwbólowych na bazie opioidów
- Uzależnienie od leków przeciwbólowych – do czego prowadzi?
- Uzależnienie od opioidów – dlaczego jest tak trudne w leczeniu?
- Jak stosować leki przeciwbólowe, by uniknąć uzależnienia?
- Życie bez uzależnień – jak zadbać o swój dobrostan w dolegliwościach bólowych?
Kiedy silne leki przeciwbólowe stają się koniecznością?
Z jednej strony po to wymyślamy leki, aby żyło się lepiej i bardziej komfortowo. Z drugiej rodzą one ryzyko uzależnienia. Dawniej nawet pacjenci onkologiczni nie mogli liczyć na leki przeciwbólowe na bazie opioidów, ponieważ lekarze obawiali się, że te ich uzależnią. To jednak generowało zbędne cierpienie. Jednak teraz znaleźliśmy się po przeciwległym biegunie. Silne leki przeciwbólowe stały się zdecydowanie zbyt łatwo dostępne. Tymczasem wiele osób wcale nie potrzebuje tak mocnych medykamentów.
Nadużywanie leków przeciwbólowych na bazie opioidów
Dziś silne leki przeciwbólowe na bazie opioidów stosuje się często w przypadku bólów przewlekłych oraz u sportowców, u których doszło do kontuzji. Choć są one nadal dostępne na receptę, to lekarze przepisują je stanowczo za często. Z czego wynika to zjawisko? Niewątpliwie wiele zależy od tego, jak lek przeciwbólowy zostanie przedstawiony przez producenta. Może on tak przeprowadzić badania i je zinterpretować, by te przedstawiały medykament jako pomocny, a zarazem stosunkowo niegroźny. Lekarze w USA często słyszeli, że lek przeciwbólowy na bazie opioidów uwalnia się powoli, przez co nie daje wrażenia haju, a tym samym nie uzależnia. Obecnie w Stanach Zjednoczonych trwa batalia z koncernem farmaceutycznym, który wokół swojego medykamentu zrobił taką otoczkę, wprowadzającą w błąd, iż wielu lekarzy zaczęło go przepisywać swoim pacjentom, w tym osobom ze złamaną nogą.
Uzależnienie od leków przeciwbólowych – do czego prowadzi?
Dlaczego uzależnienie od leków przeciwbólowych jest tak niebezpieczne? M.in. dlatego, że z czasem zaczynamy sięgać po coraz większe dawki, a następnie mocniejsze substancje. Z czasem to, co stosowaliśmy początkowo, przestaje na nas działać. Wiele osób zmagających się pierwotnie z uzależnieniem od leków przeciwbólowych z czasem popada w narkomanię. Sięga po heroinę i inne groźne substancje.
Uzależnienie od opioidów – dlaczego jest tak trudne w leczeniu?
Leczenie uzależnienia od opioidów stanowi poważne wyzwanie dla współczesnej służby zdrowia i psychoterapeutów. Niestety, jest ono dużo silniejsze od alkoholizmu czy nikotynizmu. Etanol czy nikotyna są bowiem dużo słabsze od opioidów. Dokonują też mniejszego spustoszenia w mózgu. Pamiętajmy o tym, że wódka czy papierosy są legalne w większości krajów świata, mogą po nie sięgać osoby pełnoletnie. Natomiast heroina to narkotyk, który nierzadko uzależnia już po pierwszym zażyciu.
Jak stosować leki przeciwbólowe, by uniknąć uzależnienia?
Nawet jeśli leczenie uzależnienia od opioidów zakończy się sukcesem, to problem może powrócić w najmniej spodziewanej chwili. Niestety, te substancje chemiczną dokonują silnych i nieodwracalnych zmian w mózgu. Z tego powodu specjaliści zalecają bezpieczne formy walki z bólem. Nie chodzi o to, by odmawiać rodzącym znieczulenia przy porodzie, a osobom z wyrywanym zębem znieczulenia na czas zabiegu, ale o to, by nie nadużywać silnych leków przeciwbólowych tam, gdzie nie jest to konieczne. Pamiętajmy o tym, że mamy do dyspozycji paracetamol, który na ogół całkowicie wystarczy na ból głowy czy ból miesiączkowy. Jednak nawet leki przeciwbólowe bez recepty zażywajmy z umiarem i tylko wówczas, gdy jest to naprawdę potrzebne. Najpierw warto wyjść się przewietrzyć, gdy doskwiera nam migrena. Na lekki ból menstruacyjny często pomagają okłady z termoforem. Ból kręgosłupa można zredukować, uczęszczając na odpowiednie masaże i fizjoterapię. Gdy mamy lekką kontuzję kolana, sięgnijmy po maść przeciwbólową bez recepty.
Życie bez uzależnień – jak zadbać o swój dobrostan w dolegliwościach bólowych?
Niestety, często sami robimy sobie problem. Mamy silne kolki nerkowe, więc otrzymujemy lek przeciwbólowy na receptę. Te jednak ustępują, a wykupiony lek pozostaje. Pojawia się bolesna menstruacja. Zamiast sięgnąć tradycyjnie po paracetamol lub ibuprofen, wybieramy lek przeciwbólowy na receptę, uważając, zupełnie niesłusznie, że zadziała on skuteczniej. W ten sposób zaczynamy się uzależniać od silnych medykamentów, które na dłuższą metę mogą nam tylko zaszkodzić.
