Problemem są bowiem ostre reakcje alergiczne na składniki szczepionek, które silnie alergizują (białka jaj kurzych czy żelatynę).
Wybór mniejszego zła
Ponad wszelką wątpliwość udowodniono, że pozostawienie dziecka bez ochronnych szczepień jest znacznie bardziej ryzykowne, niż ewentualność wystąpienia u niego reakcji alergicznej (poszczepiennej na składniki dodatkowe).
Integralnym składnikiem szczepionek są biodegradowalne w organizmie adiuwanty (jak wodorotlenek i fosforan glinu), które zagęszczają składnik podstawowy szczepionki w miejscu jej podania oraz pobudzają miejscowo komórki uczestniczące w reakcji zapalnej.
Co ważne – adiuwanty nie mogą wywoływać takich niepożądanych reakcji jak ropnie na skórze, stany zapalne (AZS), podniesienie temperatury ciała, anafilaksja, nadwrażliwość, choroby autoimmunologiczne czy nowotworowe.
Jaki jest cel szczepionek
Większość szczepionek ma na celu zapobieganie rozwojowi ostrych infekcji przez podniesienie odporności, ale niektóre częściej mogą wywołać niepożądane reakcje u małych dzieci niż starszych (od 5 roku życia).
Szczepienia na krztusiec, błonice, odrę i tężec powodują nieraz u dzieci podniesioną ciepłotę ciała i inne objawy, łagodne i szybko ustępujące.
Jakie istnieje ryzyko
Chociaż istnieje ryzyko rozwoju choroby czy w skrajnym przypadku – śmierci z powodu błędu przy podaniu szczepionki przeciw chorobie zakaźnej, na którą dziecko może nie zachorować przez całe życie, poziom tego ryzyka jest tak znikomy, że na ogół przy podejmowaniu decyzji o szczepieniach nie bierze się go często pod uwagę.
Glin, żelatyna czy antybiotyki mogą wywołać reakcje alergiczne – tak samo jak białko kurze w szczepionkach zawierających żywe wirusy, rosnące na podłożach z zarodków kurzych – jak np. w szczepionce przeciw odrze, śwince i różyczce, gdzie na ogół zachodzi reakcja na styku żelatyny, również dodawanej do składu szczepionki i białka jaj.
Szczepionka jest dla organizmu bezpieczna, jeśli zawartość proteiny jaj jest w niej niższa niż 1,2 µg/ml. Dzieci, u których stwierdzono reakcje alergiczne na jaja mimo wszystko na ogół dobrze reagują na szczepienia przeciw odrze, śwince i różyczce, jeśli jednak nie tolerują tej szczepionki to na rynku jest dostępny jej zamiennik – bez białka kurzego w składzie (Triviraten prod. Berna Biotech).
Zawsze w przypadku wystąpienia najostrzejszych reakcji, przy najwyższym poziomie nadwrażliwości, szczepienie powinno mieć miejsce tam, gdzie leczy się ciężkie reakcje systemowe (klinika, oddział szpitalny), a szczepiony powinien być pod obserwacją lekarza min. 30 minut po przyjęciu szczepionki.
Uczulonym na żelatynę proponuje się jej wysoko zhydrolizowaną odmianę w szczepionkach, znacznie bardziej bezpieczną.