Najczęściej problem alergii dotyczy następujących grup:
- Niemowląt i dzieci poniżej 6. roku życia
- Dorosłych, którzy od dziecka zmagają się z alergiami
- Dorosłych, u których dopiero w wieku dojrzałym (ok 30. – 40. roku życia) pojawiły się choroby o podłożu alergicznym.
O ile dwie pierwsze grupy wydają się być zrozumiałe (dzieci – skóra delikatna, częściowo przepuszczalna, dojrzewający układ odpornościowy, dorośli – od dziecka mający predyspozycje alergiczne), to trzecia może zaskakiwać.
Alergia pokarmowa – problem XXI wieku
„Alergiczną reakcję na pokarm można określić jako niewłaściwą reakcję systemu odpornościowego na spożycie produktu, który u większości osób nie powoduje niepożądanych skutków” (Robinson 2011). Układ odpornościowy osoby zdrowej funkcjonuje prawidłowo i nie traktuje alergenu pokarmowego jako potencjalnego zagrożenia, podczas gdy u chorych dochodzi do uruchomienia reakcji skierowanych przeciwko alergenowi.
Objawy alergii pokarmowej mogą być różne. U niektórych osób pojawiają się zmiany skórne w postaci wysypki, pokrzywki, zaczerwienienia i świądu. Jednak o wiele bardziej niebezpieczne są objawy ze strony układu pokarmowego (biegunka, nudności, kolka, wzdęcia) oraz układu oddechowego (zapalenie błony śluzowej gardła, śluzówki nosa). W skrajnych przypadkach może dojść do obrzęku górnych dróg oddechowych i w konsekwencji do zatrzymania oddechu.
W przypadku atopowego zapalenia skóry mamy do czynienia ze schorzeniem przewlekłym ze skłonnością do nawrotów. Zazwyczaj AZS ujawnia się we wczesnym dzieciństwie, ale może pojawić się w każdym wieku. Atopowemu zapaleniu skóry towarzyszą zmiany o charakterystycznej morfologii i lokalizacji. Choroba ta ma podłoże genetyczne, jeśli AZS zdiagnozowano u jednego z rodziców, prawdopodobieństwo wystąpienia schorzenia u dziecka wynosi 20-40%. W sytuacji, gdy obydwoje rodzice chorują na atopowe zapalenie skóry, ryzyko wzrasta do 60-80%.
W ciągu ostatnich 30 lat liczba chorych na atopowe zapalenie skóry wzrosła 2-3-krotnie. Na AZS cierpią najczęściej mieszkańcy krajów wysoko rozwiniętych. Szacuje się, że w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej z atopowym zapaleniem skóry zmaga się 10-20% dzieci poniżej 1. roku życia, 6-8% dzieci starszych oraz 6% dorosłych (Teresiak i in. 2006).
Alergia pokarmowa, z którą najczęściej zmagają się dzieci poniżej 2. roku życia, jest jednym z istotnych czynników w rozwoju AZS. Układ immunologiczny dzieci nie jest jeszcze w pełni dojrzały, a układ pokarmowy przystosowany do takiego samego pożywienia jak u osoby dorosłej. W patogenezie atopowego zapalenia skóry mogą uczestniczyć też alergeny powietrzne takie jak pyłki roślin, kurz czy sierść zwierząt.