Powstają na skutek reakcji, która na drodze skomplikowanych mechanizmów prowadzi do rozszerzenia drobnych naczyń krwionośnych w skórze i podrażnienia przez substancje (tzw. mediatory reakcji alergicznej) zakończeń nerwowych skóry co powoduję pieczenie, swędzenie i bolesność w okolicach umiejscowienia pokrzywki.
Jeżeli ta reakcja zachodzi w głębszych warstwach skóry to występuje obrzęk tego obszaru zwłaszcza tam gdzie tkanka jest mniej spoista np. okolica twarzy – usta, powieki, małżowiny uszne, okolice stawów.
Często bąble pokrzywkowe mogą się też rozprzestrzenić na całe ciało, łącznie ze skórą na głowie. Pokrzywce mogą (ale nie muszą) towarzyszyć objawy ogólne, jak bóle brzucha, biegunka, dreszcze, złe samopoczucie, stan podgorączkowy, bóle okolicy stawów.
Jeżeli pokrzywka trwa nie dłużej niż 6 tygodni kwalifikujemy ja jako ostrą, jeżeli powyżej – jako przewlekłą. Bardzo trudno jest ustalić, co powoduje wystąpienie i nawroty takiej pokrzywki i często niestety nie udaje się określić czynnika sprawczego i wymaga wielu badań diagnostycznych.