Kwas foliowy – dlaczego jest tak ważny w trakcie ciąży

Nazwa „kwas foliowy” wywodzi się od łacińskiego słowa folium, czyli liść. Po raz pierwszy witaminę tę wyizolowano bowiem z liści szpinaku. Chociaż kwas foliowy pełni w organizmie wiele ważnych funkcji, najczęściej mówi się o nim w kontekście ciąży. Jego niedobór może mieć bowiem bardzo poważne konsekwencje.

Jako przyszła mama z pewnością troszczysz się o prawidłowy przebieg ciąży tydzień po tygodniu. Bardzo często kobiety już na etapie starań o dziecko słyszą radę, żeby przyjmować kwas foliowy, czyli witaminę B9. Po zapłodnieniu substancja ta jest kluczowa szczególnie w pierwszych 12 tygodniach ciąży.

Jaką rolę pełni kwas foliowy w organizmie?

Kwas foliowy jest ważny dla zachowania zdrowia u wszystkich osób, nie tylko kobiet ciężarnych. Witamina B9 wpływa na prawidłowy wzrost i funkcjonowanie komórek naszego ustroju. Jej odpowiednia podaż zapobiega niedokrwistości megaloblastycznej, zmniejsza ryzyko miażdżycy, wpływa korzystnie na działanie układu pokarmowego, a nawet pomaga regulować nastrój i sen.

Kwas foliowy a układ nerwowy dziecka

Jeśli kiedyś czytałaś lub słyszałaś o tym, jak wygląda przebieg ciąży tydzień po tygodniu, być może już wiesz, że kwas foliowy jest najważniejszy w pierwszym trymestrze. Przede wszystkim po to, aby zapobiec wadom cewy nerwowej. Cewa (lub cewka) nerwowa to zawiązek układu nerwowego dziecka i z niej w kolejnych tygodniach rozwija się mózg oraz rdzeń kręgowy. Badania naukowe wykazały, że u kobiet ciężarnych, u których występował niedobór kwasu foliowego, częściej występowały komplikacje ciążowe, w tym wady cewy nerwowej płodu, takie jak przepukliny oponowe lub oponowo-rdzeniowe. Dlatego obecnie zaleca się suplementację wszystkim ciężarnym i starającym się o potomstwo. Standardowa dawka wynosi 400 µg, jednak w niektórych przypadkach lekarze zalecają jej podwyższenie. Najlepiej jest więc zgłosić się do ginekologa już na etapie planowania ciąży, wówczas lekarz może ustalić optymalne dawkowanie.

Jakie są naturalne źródła kwasu foliowego?

Oprócz tego, że kobiety ciężarne powinny sięgać po kwas foliowy dostępny w każdej aptece, warto zatroszczyć się o dostarczanie go organizmowi wraz z dietą. Naturalnymi źródłami folianów są:

  • zielone warzywa liściaste, jak brukselka, jarmuż, szpinak, kapusta włoska – co ważne, nie powinny być zbyt długo gotowane,
  • brokuły,
  • nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, soja),
  • pełnoziarniste produkty zbożowe (brązowy ryż, razowy makaron i pieczywo),
  • papryka,
  • kiwi,
  • pomarańcze,
  • orzechy włoskie.

Często na liście dobrych źródeł kwasu foliowego znajduje się też wątróbka, jednak weź pod uwagę, że ze względu na wysokie stężenie retinolu nie zaleca się jej kobietom w ciąży.

To, co jesz, ma ogromny wpływ na przebieg ciąży tydzień po tygodniu. Jeśli uwzględnisz w diecie dużo warzyw i owoców, a do tego każdego dnia przyjmiesz zarekomendowaną przez lekarza dawkę kwasu foliowego, na pewno zwiększysz szansę na urodzenie zdrowego maluszka.

Piśmiennictwo:

Cieślik A., Kościej A. Kwas foliowy – występowanie i znaczenie. Probl Hig Epidemiol 2012, 93(1): 1-7.

Why do I need folic acid in pregnancy? https://www.nhs.uk/common-health-questions/pregnancy/why-do-i-need-folic-acid-in-pregnancy/. Data dostępu: 6.12.2018.