Intuicja kojarzy nam się z magiczną mocą, umiejętnością wróżenia czy stawiania kart Tarota. Tymczasem badania naukowe wykazały jej neurobiologiczne podłoże. Dziś już wiemy, że intuicja to nie żadne czary-mary, a nasilona praca określonych obszarów mózgu. Osoby, które mają ją dobrze rozwiniętą, potrafią podejmować szybkie decyzje, które na ogół okazują się dobre. W naszym artykule przyglądamy się temu, jak działa intuicja.
Spis treści:
- Wyczuwanie ryzyka
- Intuicja, czyli szybka analiza na poziomie podświadomym poparta doświadczeniem
- Jak działa intuicja? Dlaczego kobiety mają ją lepiej rozwiniętą?
- Działanie intuicyjne, czyli szybkie decyzje bez kompletu informacji
- Szybka ocena drugiej osoby – dlaczego jest przydatna?
Wyczuwanie ryzyka
Zapewne nie raz wydawało ci się, że ktoś próbuje cię oszukać, chociaż nie zrobił nic, co jednoznacznie wskazywałoby na kłamstwo. Albo odzywa się do ciebie klientka, która wzbudza negatywne emocje i przeczuwasz, że będą z nią problemy. Czasem też czyjaś propozycja współpracy wydaje ci się podejrzana. Podszepty intuicji często znajdują odzwierciedlenie w rzeczywistości. Później okazuje się, że ten miły sąsiad był zbyt miły, bo próbował uśpić czujność, aby skłonić cię do pożyczki pieniędzy na wieczne nieoddanie. Klientka, która wzbudzała negatywne emocje, nie chce opłacić faktury. Później odkrywasz, że już kiedyś z nią współpracowałaś, miała wówczas inne nazwisko. Propozycja współpracy od początku wydawała się podejrzana, ponieważ druga strona nie pytała o konkrety.
Intuicja, czyli szybka analiza na poziomie podświadomym poparta doświadczeniem
Czy wiesz, jak działa intuicja? Być może po opisie powyższych sytuacji, domyślasz się, że nasz mózg nieustannie zbiera wiedzę i doświadczenia. Nie zawsze mamy do nich szybki wgląd na poziomie świadomym, jednak podświadomie zgromadzone dane wskazują na to, że w danej sytuacji coś nie gra. Ewentualnie, że druga strona coś ukrywa i lepiej dać sobie z nią spokój. Nasz mózg zużywa ogromne ilości energii. Gdyby każda decyzja miała odbywać się na poziomie świadomym po dokładnej analizie wszystkich za i przeciw, to musielibyśmy dostarczyć mu więcej paliwa. Aby trochę usprawnić pewne procesy i zwiększyć szanse na przetrwanie, ewolucja wyposażyła nas w intuicję. Wysuwa ona uogólniony obraz – coś mi tutaj nie gra, uważaj, po szybkiej analizie zebranych danych, która odbywa się na poziomie podświadomym, czyli nieangażującym naszego myślenia.
Jak działa intuicja? Dlaczego kobiety mają ją lepiej rozwiniętą?
Neurobiolodzy przeprowadzili szczegółowe badania. Wykazały one, że za to, jak działa intuicja, odpowiada prawa półkula mózgu. Statystycznie jest ona lepiej rozwinięta u kobiet, a słabiej u mężczyzn. W rezultacie panie potrafią podejmować szybkie decyzje na bazie uogólnionego obrazu, jaki tworzy ich mózg. Wykazują też większą tendencję do polegania na intuicji. Jeśli coś im podpowiada, że powinny w swojej pracy skupić się na zadaniu iks, to koncentrują się na nim i zazwyczaj osiągają sukces. Często intuicja daje nam tylko ogólny obraz – coś mi tu nie gra, to chyba ma najlepsze rokowania albo to jest najważniejsze. Później, gdy przystępujemy do działania, nie tracąc zbyt wiele czasu na zbędną analizę, zaczynamy dostrzegać logiczne uzasadnienie naszych przeczuć.
Działanie intuicyjne, czyli szybkie decyzje bez kompletu informacji
Jak działa intuicja? W sposób uogólniony, korzysta z wiedzy i doświadczenia zdobytego na wcześniejszych etapach życia. W związku z tym dostrzega ogólne odstępstwa od normy, nawet gdy nie dysponujemy kompletem informacji. To bardzo się przydaje, ponieważ nie zawsze jesteśmy w stanie zebrać wszystkie niezbędne dane, a musimy podjąć szybką decyzję. Jeśli dostrzegamy coś niepokojącego, to odpuszczamy sobie np. nowo zawartą znajomość i często chronimy się w ten sposób przed narcyzem czy psychopatą, który wydawał się miły, ale zarazem nieszczery.
Szybka ocena drugiej osoby – dlaczego jest przydatna?
Intuicja rzadko zawodzi, dzięki czemu zazwyczaj daje dobry ogólny obraz sytuacji. Diabeł zazwyczaj tkwi jednak w szczegółach. Czasem czujemy, że coś nie gra, ale dopiero z czasem dostrzegamy jaki element nie pasuje nam do całości. Intuicja pozwala dokonać szybkiej oceny drugiego człowieka. Gdy coś nam w nim nie pasuje, nie inwestujemy w znajomość. Kierując się logiką, musielibyśmy spędzić sporo czasu na lepszym poznaniu drugiego człowieka. Jego wady moglibyśmy dostrzec dopiero wówczas, gdy sporo zainwestowaliśmy w relację. Kobiety na ogół nie marnują czasu i gdy coś im nie pasuje w drugim człowieku, zrywają kontakt. Mężczyźni są skłonni spotykać się z nim wielokrotnie, przez co później dosięga ich srogie rozczarowanie. Wynika to z faktu, iż aktywniejsza jest u nich lewa półkula mózgu. Obie są potrzebne i z obu korzystamy, ale w różnym zakresie. Zarówno działanie intuicyjne, jak i analityczne zazwyczaj jednak opiera się na racjonalnych przesłankach. W obu przypadkach mózg kieruje się logiką. Przy czym w działaniach intuicyjnych proces przebiega szybko na poziomie podświadomym, a w działaniach analitycznych powoli i w pełni świadomie.
