Na co dzień boimy się śmierci i nie chcemy o niej myśleć. Uważamy, że ten problem nas nie dotyczy, dlatego też nie spisujemy testamentu. Tymczasem to poważny błąd, który może wiele kosztować naszych bliskich. W naszym artykule podpowiadamy, dlaczego warto spisać testament.
Spis treści:
- Jak wydziedziczyć dziecko lub męża?
- Wydziedziczenie w testamencie – jak walczyć o spadek?
- Kto musi zapłacić podatek od spadku i darowizn?
- Kiedy można unieważnić testament?
- Dlaczego warto spisać testament u notariusza?
- Czy testament można spisać samodzielnie?
- Czym jest dziedziczeniem z dobrodziejstwem inwentarza?
Jak wydziedziczyć dziecko lub męża?
Wielu osobom wydaje się, że wystarczy zapisać w testamencie swoją nieruchomość córce, na którą zawsze można było liczyć. Tymczasem, jeśli istnieją inne osoby, którym przysługuje ustawowe prawo dziedziczenia, mogą one upomnieć o swoją część spadku. Załóżmy, że mamy córkę i męża. Jeśli mieszkanie należy w całości do nas, to po naszej śmierci przypadnie ono córce i mężowi, każdemu po połowie. Jeśli chcemy, aby stało się ono wyłączną własnością córki, musimy wydziedziczyć męża. Należy zrobić to poprzez wyraźny zapis w testamencie. Nasza wola to jednak za mało, musimy bowiem skazać przyczynę wydziedziczenia, aby sąd przychylił się do naszej decyzji. Inaczej córka będzie musiała przekazać ojcu zachowek w wysokości połowy tego, co otrzymałby w ramach dziedziczenia ustawowego. W tym wypadku byłoby to 25% wartości mieszkania. Kiedy możemy kogoś wydziedziczyć? Gdy istnieją ku temu wyraźne przesłanki. Np. mąż od lat stosował wobec nas przemoc i nie chcemy, aby cokolwiek przypadło mu w udziale. Ten powód należy podać wyraźnie w testamencie. Najlepiej skorzystać z pomocy prawnika, który pomoże sformułować zapis w ten sposób, aby nie pozostawiał on wątpliwości.
Wydziedziczenie w testamencie – jak walczyć o spadek?
Czasem jednak wydziedziczenie w testamencie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W takiej sytuacji sąd może postąpić wbrew ostatniej woli osoby zmarłej. Np. bez ważnego powodu babcia pominęła w testamencie 4 wnuków, a cały majątek przekazała tylko 1. Jeśli osoby wydziedziczone wykażą, że pomagały babci, podczas gdy spadkobierca lekceważył jej potrzeby, sąd może zmienić podział majątku. Podobnie, gdy ojciec pedofil wydziedzicza swoją córkę, wobec której stosował przemoc seksualną. Wówczas sąd może uznać, że kobieta nie utrzymywała z nim kontaktu, ponieważ się go bała i w dzieciństwie poniosła traumę.
Kto musi zapłacić podatek od spadku i darowizn?
Warto podkreślić, iż jeśli odziedziczyłyśmy mieszkanie po mamie czy żonie, to nie musimy płacić podatku od spadku. Musimy jednak spełnić warunek określony w ustawie. Należy w ciągu 6 miesięcy od śmierci bliskiej osobie zgłosić sprawę w Urzędzie Skarbowym. W przeciwnym wypadku przyjdzie nam zapłacić podatek od spadku i darowizn, który nie należy do niskich. Dziedzicząc majątek po ciotce, musimy zapłacić podatek od spadku. Jeśli otrzymujemy majątek od obcej osoby, a do tego grona zalicza się również partnera, z którym żyliśmy w związku nieformalnym, musimy zapłacić najwyższą stawkę podatku od spadku.
Kiedy można unieważnić testament?
Okazuje się, że unieważnienie testamentu nie jest sprawą łatwą, ale możliwą do przeprowadzenia. Jeśli mamy podejrzenia, że dokument został sfałszowany, nie spisała go osoba zmarła, powinniśmy wnieść sprawę do sądu. Możemy również interweniować, gdy podejrzewamy, że zmarły w momencie spisywania testamentu nie był w pełni poczytalny i świadomy podejmowanych decyzji. Także wprowadzenie go w błąd stanowi podstawę do unieważnienia testamentu. Np. żona przepisuje majątek swojemu mężowi, który zdradzał ją od lat. Niestety, tutaj należy dowieść, iż zaszła któraś z wyżej wspomnianych okoliczności.
Dlaczego warto spisać testament u notariusza?
Czy wiesz, że testament spisuje zaledwie 13% Polaków? Reszta tego nie robi, m.in. dlatego, iż boi się śmierci i woli o niej nie myśleć. Tymczasem testament najlepiej spisać u notariusza. Po pierwsze, poświadczy on jego autentyczność. Po drugie, w przypadku podejrzenia nieświadomości będzie też świadkiem w sprawie. Notariusz pomoże też tak sformułować pewne kwestie, aby nasza wola została spełniona i nie mogła zostać zakwestionowana przez sąd.
Czy testament można spisać samodzielnie?
Tak, testament można spisać samodzielnie. Należy to jednak zrobić własnoręcznie. Wielu Polaków drukuje dokument i go podpisuje. Niestety, taki testament nie jest ważny z punktu widzenia prawa. Sam podpis bowiem stosunkowo łatwo sfałszować lub wymóc. Cały testament powinien zostać spisany odręcznie. Następnie należy przekazać go zaufanej osobie, która przekaże go stosownym osobom w przypadku naszej śmierci.
Czym jest dziedziczeniem z dobrodziejstwem inwentarza?
Czy wiesz, że oprócz majątku odziedziczyć można także długi zmarłego? Dawniej ludzie tracili w ten sposób nawet majątek osobisty. Dziś sytuacja uległa poprawie. Dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza oznacza bowiem, że ponosimy odpowiedzialność tylko do odziedziczonej kwoty. Np. ojciec pozostawił po sobie 100 tysięcy długu, ale jednocześnie miał na koncie oszczędności w wysokości 30 tysięcy. W rezultacie odpowiadamy tylko do kwoty 30 tysięcy. Pamiętajmy też o tym, że problematyczny spadek zawsze możemy odrzucić w ciągu 6 miesięcy. Później dziedziczymy już z dobrodziejstwem inwentarza.
