Sekty to problem, który od kilkunastu lat nic nie traci na swojej aktualności. Wciąż wiele osób wpada w ich sidła, pozwala się wykorzystywać materialnie, duchowo i seksualnie. Niektórym nigdy nie udaje się wyjść z sekty. Jednak od paru lat to zjawisko zyskało zupełnie nowy charakter. Spora w tym zasługa mediów i portali społecznościowych. Uzależnienie od samorozwoju, przywódcy duchowego czy coacha również generuje podobne problemy. Dlaczego sekty przyciągają ludzi?
Spis treści:
- Jak ewoluowała sekta na przestrzeni lat?
- Nowe religie XXI wieku – kiedy samorozwój staje się uzależnieniem?
- Pustka duchowa a uleganie wpływom innych osób
- Poszukiwanie sensu życia
- Gdy zdrowe odżywianie staje się sensem życia
- Dlaczego sekty przyciągają ludzi? Deficyty z dzieciństwa
- Odporność na manipulację a świadomość deficytów z dzieciństwa
- Jak zweryfikować kompetencje coacha czy trenera personalnego?
- Profesjonalny coach – po czym go rozpoznać?
Jak ewoluowała sekta na przestrzeni lat?
Dawniej sekta kojarzyła się z przywódcą duchowym, który twierdził, że jest mesjaszem, miewa objawienia i wie, że osiągniesz pełnię szczęścia, gdy zjednoczysz się z Bogiem, przepisując cały swój majątek na szlachetny cel. Tym zazwyczaj była jakaś fundacja zarządzana przez sektę. Dziś sytuacja często wygląda zgoła odmiennie, przez co jeszcze łatwiej można pozwolić na to, aby ktoś wyprowadził nas na manowce. Jak to wygląda w praktyce?
Nowe religie XXI wieku – kiedy samorozwój staje się uzależnieniem?
Niektóre osoby nieustannie uczęszczają na warsztaty z samorozwoju. Drugie korzystają z usług coacha, który mówi im, jak mają żyć i jakie decyzje podejmować. Nie brakuje też osób, które za autorytet mają trenera fitness lub dietetyka. Wierzymy im tak bardzo, że nie patrzymy krytycznym okiem na ich wskazówki czy wytyczne. Ba, nawet nie weryfikujemy kompetencji rzekomych specjalistów, którym powierzamy swoje zdrowie. Później okazuje się, że znana trenerka nie ma stosownej wiedzy i kwalifikacji, aby przygotowywać plany ćwiczeniowe. Coach nie ukończył studiów psychologicznych ani żadnego kursu z zakresu doradztwa personalnego. Niestety, nawet wśród osób z dyplomami renomowanych uczelni znajdą się takie, które nie przestrzegają elementarnych reguł, które rządzą ich zawodem.
Pustka duchowa a uleganie wpływom innych osób
Dlaczego sekty przyciągają ludzi? Z tego samego powodu co samozwańczy trenerzy, coachowie czy specjaliści od układania planów żywieniowych. Często poszukujemy sensu życia, a współczesny świat premiuje hedonizm oraz postawy narcystyczne. Nie każdy się w nich odnajduje, niektórzy potrzebują czegoś więcej. W takiej sytuacji umawiają się na doradztwo personalne, trening personalny na siłowni czy piszą do pani, która ułożyła plan żywieniowy przyjaciółce. Nie każdy człowiek jest uczciwy, niektórzy wykorzystują swoją pozycję autorytetu, aby coś dla siebie ugrać. Np. samozwańczy coach podejmuje za klienta wszystkie decyzje i ma dla niego milion rad, zwalniając go z konieczności myślenia i brania odpowiedzialności za własne życie. W rezultacie uzależnia go od siebie. Ten z każdym problemem przychodzi do samozwańczego coacha, a ten czerpie z tego spore zyski.
Poszukiwanie sensu życia
Jeśli spojrzymy na problem szerzej, to zauważymy, że do psychiatry często zgłaszają się osoby poszukujące sensu życia, nie zaś chore psychiczne. To pokazuje, że istnieją pewne deficyty, ponieważ współczesny świat nie zaspokaja wszystkich potrzeb człowieka. Nie zawsze jednak trafiamy na fachowca.
Gdy zdrowe odżywianie staje się sensem życia
Niektórzy specjaliści wskazują na nowe religie XXI wieku, które w gruncie rzeczy mogą okazać się niszczycielską siłą. Nie ma nic złego w samorozwoju, treningach na siłowni czy zdrowym odżywianiu. Często jednak te elementy wypełniają pustkę duchową w naszym życiu. W rezultacie stają się sensem naszego istnienia. Zaczynamy widzieć misję w szerzeniu i przestrzeganiu zasad zdrowego odżywiania, które po konsultacji ze specjalistą mogą okazać się dalekie od zaleceń dietetycznych. Np. niektóre kobiety zakładają konta, na których wrzucają codziennie „zdrowe” produkty spożywcze, które poleciła im pani układająca plany żywieniowe online, której imię i nazwisko pozostaje tajemnicą. Gdy zerkniemy na ich składy, odkryjemy masę wypełniaczy, które nie ulegają procesom trawienia. Te mogą zaburzać prawidłową pracę układu pokarmowego. Jednak dla pani od dietetycznych porad online to kolejna okazja na zarobek.
Dlaczego sekty przyciągają ludzi? Deficyty z dzieciństwa
Dlaczego sekty przyciągają ludzi, podobnie jak samozwańcze autorytety? Zazwyczaj za wszystko odpowiada głód miłości i bliskości. Często wynosimy deficyty z dzieciństwa, która towarzyszą nam przez całe dorosłe życie. Np. mama nas zaniedbywała, bo zajmowała się wiecznie pijanym ojcem. Nikt się z nami nie bawił, nikt z nami nie rozmawiał. Nagle trafiamy na osobę, która daje nam namiastkę ciepła, bliskości i zainteresowania. Ten człowiek chętnie z nami rozmawia, czasem pomaga podjąć trudną decyzję. Czujemy, że trafiliśmy na kogoś wartościowego. W związku z tym zaczynamy mu wierzyć i łatwo ulegamy, gdy prosi o przekazanie pieniędzy na jakiś ważny cel.
Odporność na manipulację a świadomość deficytów z dzieciństwa
Gdy deficyty z dzieciństwa staną się dla nas jasne, możemy podejmować świadome decyzje. Następnym razem nie ulegniemy guru sekty, ponieważ uświadomimy sobie, że dużo z nami rozmawia po to, abyśmy dzielili się z nim swoim majątkiem. On czerpie z tego wymierne korzyści finansowe, podobnie jak samozwańczy coach czy trener personalny. Niestety, dostęp do wielu zawodów w Polsce nie jest prawnie regulowany. Dziś coachem może zostać każdy, także patoyoutuber, ponieważ nie musi pochwalić się żadnym dyplomem ani zdać egzaminu weryfikującego kompetencje.
Jak zweryfikować kompetencje coacha czy trenera personalnego?
Coach, dietetyk, trener personalny, psychoterapeuta czy ksiądz mogą wnieść do naszego życia wiele dobrego i znacznie poprawić jego jakość. Niestety, często zapominamy o tym, że nie każdy zasługuje na nasze zaufanie. Sprawdź, z czyich usług korzystasz, jakie uprawnienia ma ta osoba. Najlepiej wybierać dyplomowanych coachów, którzy wcześniej ukończyli psychologię, a następnie zrobili studia podyplomowe z doradztwa personalnego. Dietetyk powinien być po dietetyce, w dobie porad online warto dowiedzieć się, kto znajduje się po drugiej stronie ekranu, komu płacę za usługę. To bardzo ważne, ponieważ może się okazać, że swoje żywienie i zdrowie powierzamy osobie, która nie ma żadnych kompetencji i może nam poważnie zaszkodzić, np. zalecając menu prowadzące do niedoboru określonych substancji odżywczych. Dobrze, aby trener personalny był po akademii wychowania fizycznego, fizjoterapii, rehabilitacji itp. Unikajmy osób, które w wieku 20 lat, bez żadnego stosownego wykształcenia, reklamują samych siebie jako trenerów personalnych inkasujących 200 zł za godzinę.
Profesjonalny coach – po czym go rozpoznać?
Ksiądz, psychoterapeuta czy coach, jeśli są profesjonalistami, nie udzielą nam konkretnych porad, co mamy zrobić w danej sytuacji. Zadadzą nam jednak pytania, które umożliwią nam znalezienie drogi do właściwego rozwiązania. Tak samo dietetyk nie powinien z góry zakładać, z czego wynika nasza nadwaga, lecz przeprowadzić stosowny wywiad i w oparciu o uzyskane informacje stworzyć odpowiedni plan żywieniowy. Trener personalny powinien zapytać nas o stan zdrowia, ewentualne choroby i przeciwwskazania, aby wybrać dla nas bezpieczne ćwiczenia. Jeśli ktoś z góry udziela ci rad, nie pytając o nic, to znaczy, że nie jest profesjonalistą i lepiej rozejrzeć się za innym specjalistą z danej dziedziny.
