Zewsząd atakują nas nieznane terminy – superfoods, żywność funkcjonalna, żywność wygodna. Co się pod nimi kryje? Czym jest żywność funkcjonalna? Na jakie produkty warto zwrócić uwagę i dlaczego? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w naszym artykule.
Spis treści:
- Czym jest żywność funkcjonalna?
- Żywność funkcjonalna w praktyce
- Czym różni się żywność wygodna od funkcjonalnej?
- Rodzaje żywności funkcjonalnejRodzaje żywności funkcjonalnej
Czym jest żywność funkcjonalna?
Aby pokryć zapotrzebowanie organizmu na wszystkie substancje odżywcze, powinniśmy stosować zróżnicowaną dietę. Niestety, większość z nas ma dość monotonne menu. W rezultacie brakuje nam pewnych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ustroju. Żywność funkcjonalna została opracowana z myślą o osobach cierpiących na niedobory. Ma ona również za zadanie poprawić metabolizm i zapobiec niektórym chorobom cywilizacyjnym takim jak cukrzyca czy otyłość. Żywność funkcjonalna zawiera pewne składniki dodatkowe, których normalnie nie znajdziemy w danym produkcie. Przewyższa zatem jego naturalne walory. Tym terminem możemy określać jedynie żywność naturalną. Wszelkie kapsułki i drażetki nie są żywnością funkcjonalną. Do tej grupy produktów możemy natomiast zaliczyć wyroby, w których zwiększeniu uległa biodostępność niektórych składników.
Żywność funkcjonalna w praktyce
Definicja żywności funkcjonalnej może wydawać się niejasna i budzić spore wątpliwości. W związku z tym spieszymy z konkretnymi przykładami, które lepiej zobrazują ten typ produktów. Na rynku możemy znaleźć płatki kukurydziane oraz płatki kukurydziane wzbogacone witaminą D. Jak wiadomo, wielu Polaków cierpi na niedobór tej substancji, szczególnie w sezonie jesienno-zimowym. Płatki kukurydziane z witaminą D mają pokryć zapotrzebowanie organizmu na ten składnik. W sklepach możemy też znaleźć czekolady, z których lepiej przyswajają się polifenole pochodzące z kakao. Te związki są w nim naturalnie obecne. Producent czekolady nie dodaje ich więcej, lecz opracował formułę, dzięki której łatwiej się wchłaniają z przewodu pokarmowego. Polifenole to cenne związki chemiczne, zaliczamy je do antyoksydantów. W praktyce oznacza to, że zwalczają wolne rodniki, czyli reaktywne cząstki, które mogą uszkadzać komórki i przyspieszać starzenie się organizmu, w tym powstawanie zmarszczek. Także napoje roślinne, po które sięga wiele osób z nietolerancją laktozy lub alergią na mleko, nie zawierają wapnia. Jednak producenci zaczęli wzbogacać mleko migdałowe wapniem, dzięki czemu spożywając je, możemy zadbać o mocne kości.
Czym różni się żywność wygodna od funkcjonalnej?
Niektórzy gubią się w skomplikowanej nomenklaturze wyrobów spożywczych. Na rynku jest obecna też żywność wygodna. Jednak nie każdy produkt z tej kategorii jest równocześnie żywnością funkcjonalną. Tych terminów nie można stosować zamiennie, gdyż nie są ze sobą tożsame. Żywność wygodna jest łatwa w przygotowaniu, przez co znacznie ułatwia nam życie. Mogą to być mieszanki kaszy i warzyw, które ugotujemy w kilka minut. Aby taki wyrób mógł być określony mianem żywności funkcjonalnej, producent musiałby dodać do niego witaminę D, wapń lub żelazo. Mógłby też wzbogacić wyrób polifenolami. Pamiętajmy o tym, że żywność wygodna wcale nie musi być tak zdrowa, jak zakładamy. Mogą się w niej znaleźć tłuszcze trans, konserwanty, wzmacniacze smaku etc.
Rodzaje żywności funkcjonalnej
Żywność funkcjonalna niejedno ma imię. Na rynku spotkamy żywność medyczną, czyli dedykowaną pacjentom szpitali w formie dolewów dożylnych. Z żywnością terapeutyczną mamy do czynienia np. w przypadku czekolady dla diabetyków, która zamiast cukru zawiera stewię lub słodzik. Żywność probiotyczna to np. kiełbasa wzbogacona o żywe, starannie wyselekcjonowane szczepy bakterii kwasu mlekowego o udokumentowanym działaniu prozdrowotnym. Tego typu wyroby przydadzą się w przypadku dysbiozy, czyli zachwiania równowagi mikrobiologicznej w obrębie jelit. Żywność fizjologiczna to np. paluszki bez dodatku soli, po które mogą sięgać osoby z nadciśnieniem tętniczym.