Zdrowa niezależność powinna stanowić kierunek, w jakim zmierza nasz rozwój osobisty. Niestety, często jej w sobie nie wzmacniamy, ponieważ odczuwamy strach przed odrzuceniem. Człowiek jest jednostką społeczną. W grupie możemy zdziałać więcej niż osobno. Przynależność do społeczności zwiększa nasze szanse na przetrwanie. W związku z tym relacje międzyludzkie odgrywają niezwykle istotną rolę w naszym życiu. Czym jest zdrowa niezależność i jak ją w sobie umacniać?
Spis treści:
- Dlaczego odrzucenie społeczne stanowi tak duży problem?
- Konformizm i dostosowywanie się do innych
- Próby przypodobania się innym
- Wykluczenie społeczne a brak umiejętności kształtowania zdrowych relacji
- Jak stawiać zdrowe granice?
- Jak wzmocnić poczucie własnej wartości?
- Jak przyciągać wartościowe znajomości?
Dlaczego odrzucenie społeczne stanowi tak duży problem?
Odrzucenie społeczne boli i to dosłownie. Tak ciężkie przeżycie może rodzić fizyczny ból, z czego często nie zdajemy sobie sprawy. Nic dziwnego, że dążymy do akceptacji i zyskania przychylności innych ludzi. Chcemy, aby ktoś nas kochał i interesował się naszymi sprawami. Pragniemy z kimś dzielić radość, ale też smutki. Jedni łatwo zjednują sobie przyjaciół, drudzy mają z tym większy problem.
Konformizm i dostosowywanie się do innych
Zanim przejdziemy do zagadnienia, czym jest zdrowa niezależność, omówmy problem, z którym często spotykamy się w życiu codziennym. Wiele z nas pragnie się wszystkim przypodobać, dlatego zawsze robi to, co wydaje się społecznie akceptowalne. Np. w gronie konserwatystów nie wychylamy się z obroną praw mniejszości. W pracy nie wspominamy o tym, że męczy nas wielozadaniowość czy imprezy integracyjne. Tak naprawdę nigdy nie wyrażamy własnego zdania, chyba że to pokrywa się z opinią rozmówcy. Postępujemy bardzo asekuracyjnie, gdyż doskwiera nam strach przed odrzuceniem. Nie warto jednak rezygnować z własnej niezależności na rzecz konformizmu i dostosowywania się do ogółu.
Próby przypodobania się innym
Pogoń za akceptacją przybiera czasem kuriozalny wymiar. Każdemu nadskakujemy, ulegamy wszystkim prośbom, jesteśmy mili i zaangażowani w relację. Sami dajemy z siebie 100%, podczas gdy druga strona skwapliwie to wykorzystuje. Tak naprawdę spełnianie cudzych oczekiwań nie zawsze prowadzi do akceptacji i wzbudza sympatię. Ktoś może utrzymywać z nami kontakt dlatego, że mu się to opłaca. Gdy przestaniemy mu dawać wszystko, wycofa się z tej relacji.
Wykluczenie społeczne a brak umiejętności kształtowania zdrowych relacji
Zdrowa niezależność jest obca osobom, które w dzieciństwie spotkało wykluczenie społeczne. Czasem dzieci nas odrzucają, bo pochodzimy z biednej rodziny, mamy ojca alkoholika, chodzimy w niemodnych ubraniach, słuchamy nie takiej muzyki jak one. Przyczyny bywają bardzo złożone. Niewątpliwie jednak odrzucenie społeczne podkopuje nasze poczucie własnej wartości, co aktywuje konformizm.
Jak stawiać zdrowe granice?
Bardzo ważne jest stawianie zdrowych granic. Niektórzy, którzy doświadczyli wykluczenia społecznego, mają z tym spory problem. Przybierają skrajne postawy. Albo uciekają w izolację społeczną, aby nikt nie mógł ich ponownie odrzucić, albo usługują innym. Obie postawy nie są zdrowe. Asertywność, która wpisuje się w zdrową niezależność, uczy nas świadomego wyrażania zgody i sprzeciwu, dbania o własne interesy.
Jak wzmocnić poczucie własnej wartości?
Trening asertywności jest bardzo ważny, ale na niewiele się zda, gdy nasze poczucie własnej wartości wciąż pozostanie kruche i wrażliwe na wstrząsy. Należy je nieustannie umacniać. Ono nie powinno zależeć od czynników zewnętrznych, lecz wypływać z naszego wnętrza. Warto również oswoić się z myślą, że nikt nie zjedna sobie sympatii wszystkich. Każdy z nas ma bowiem inną osobowość i wyznaje odmienne wartości.
Jak przyciągać wartościowe znajomości?
Zdrowa niezależność polega na tym, że żyjemy w zgodzie ze sobą i wyznawanymi wartościami. Nie zabiegamy o aprobatę homofobicznej koleżanki z pracy, podczas gdy dla nas kluczową rolę odgrywa tolerancja i wolność. Własne zdanie pozwala ci przyciągnąć do siebie osoby podobnie myślące. Jeśli mówisz wprost: popieram równe prawa mniejszości seksualnych, możesz nawiązać lepszy kontakt z osobami, które myślą podobnie. W życiu nie chodzi o to, aby każdy cię lubił, lecz o to, aby utrzymywać kontakty z grupą wartościowych ludzi.