Atopowe zapalenie skóry to przewlekła dermatoza o nawrotowym charakterze. Dotyczy ona głównie dzieci – nawet 10-20% maluchów na całym świecie zmaga się z jej objawami. Charakterystyczne dla choroby są swędzące i zaczerwienione zmiany na skórze. Cera atopika jest wysuszona i podatna na podrażnienia, a naskórek mocno się łuszczy. Dolegliwości te nasilają się przez kontakt z alergenami i substancjami drażniącymi. Czy AZS uniemożliwia posiadanie zwierząt?
Zwierzęta domowe są źródłem wielu alergenów. Uczulające białka występują w ich moczu, ślinie, wydzielinach gruczołów łojowych i naskórku. Posiadanie w domu czworonożnego lub skrzydlatego pupila często jest przyczyną przykrych objawów alergii. Uczulone osoby mogą cierpieć z ich powodu na nieżyt nosa, astmę oskrzelową, zapalenie spojówek czy obrzęk naczynioruchowy. Zwierzęce alergeny mogą także zaostrzać symptomy atopowego zapalenia skóry.
Atopowe zapalenie skóry – z czego wynika?
Atopowe zapalenie skóry to przewlekła i zapalna choroba skóry. Jej podłożem jest atopia, czyli genetyczne skłonności do schorzeń alergicznych. Uczulenie jest istotnym czynnikiem wywołującym i zaostrzającym objawy AZS. Organizm atopików wytwarza nadmierne ilości przeciwciał IgE w odpowiedzi na kontakt z nawet niewielką ilością alergenu. Na nasilenie dolegliwości wpływa zarówno spożywanie uczulających pokarmów, jak i styczność z substancjami wziewnymi. Chorobie sprzyja także zanieczyszczenie środowiska. Z tego powodu wśród chorych wyraźna większość to mieszkańcy dużych miast. Atopowa skóra źle toleruje również sztuczne związki chemiczne, zawarte w środkach myjących czy kosmetykach. Pod wpływem niekorzystnych czynników traci ona ochronny hydrolipidowy płaszcz i staje się sucha oraz podatna na podrażnienia.
Objawy atopowego zapalenia skóry
Najbardziej charakterystycznym objawem atopowego zapalenia skóry jest nasilony świąd, który utrudnia choremu normalne funkcjonowanie. Atopik z jego powodu nie może spać, ma problemy z koncentracją i jest rozdrażniony. Drapanie swędzącej skóry sprzyja powstawaniu drobnych ran, przez które wnikają chorobotwórcze bakterie i grzyby. Nadkażenia nasilają stan zapalny i stają się dodatkową przyczyną zaostrzenia dolegliwości. Na skórze atopika pojawiają się czerwone plamy i wypryski. U małych dzieci zmiany często sączą się, powstają też nadżerki i strupy. U starszych pociech występują za to grudki i blaszki. Lokalizują się one zwykle na rękach, stopach i zgięciach stawowych. Wiele dzieci wyrasta z atopowego zapalenia skóry. Niestety, część musi się mierzyć z nim przez całe życie. U dorosłych typowe dla AZS są okresy remisji choroby przeplatające się z nawrotami objawów.
Jak złagodzić objawy atopowego zapalenia skóry?
Zlekceważenie objawów atopowego zapalenia skóry prowadzi do nasilenia dolegliwości. Atopik musi szczególną wagę przykładać do swojej diety, otoczenia i pielęgnacji skóry. Istotne jest utrzymanie niskiej temperatury w domu, aby zapobiec poceniu się. Chory powinien też unikać kosmetyków zawierających drażniące substancje. Należą do nich detergenty, barwniki, związki zapachowe czy konserwanty. Jego skóra wymaga systematycznego nawilżania i natłuszczania emolientami, czyli preparatami stworzonymi na bazie olejów mineralnych. Najważniejsze w terapii atopowego zapalenia skóry jest jednak zminimalizowanie kontaktu z alergenami. Często oznacza to stosowanie diety eliminacyjnej, która wyklucza z jadłospisu szkodzące mu pokarmy. Ważne jest także usunięcie alergizujących czynników z otoczenia atopika. Musi on uważać szczególnie na kurz i pyłki uczulających go roślin. Istotnym alergenem jest również naskórek domowych pupili. Czy AZS uniemożliwia posiadanie zwierząt?
Alergeny zwierzęce – co może uczulać?
Alergia na zwierzęta domowe wbrew obiegowej opinii nie oznacza uczulenia na ich sierść. Najsilniej alergizującym czynnikiem u czworonogów są białka zawarte w ich naskórku. Uczulające związki znajdują się też w wydzielinach gruczołów łojowych i potowych, moczu oraz ślinie zwierząt. Alergię wywołują nie tylko ssaki, ale również ptaki: papugi, zeberki czy kanarki. Alergik może zareagować nadwrażliwością również na trociny, siano czy pokarm, które są niezbędne dla domowego pupila. Co więcej, sierść i pióra zwierząt mogą być rezerwuarem roztoczy kurzu domowego. Dlatego także osoby uczulone na kurz mogą doświadczyć przykrych objawów po kontakcie ze swoim pupilem.
Atopowe zapalenie skóry – czy uniemożliwia posiadanie zwierząt?
Objawy atopowego zapalenia skóry nasilają się w wyniku kontaktu z alergenami. Jednakże nie każdy atopik jest uczulony na te same substancje. Konieczne jest przeprowadzenie testów na alergię, które wykażą, jakie czynniki wywołują dolegliwości u konkretnej osoby. Dlatego nie zawsze wyprysk atopowy oznacza rezygnację z posiadania zwierząt. Może okazać się, że atopik jest uczulony na koty, ale nie na świnki morskie czy psy. W takim przypadku należy wybrać zwierzę o mniej uczulających właściwościach. Przeciwwskazaniem do posiadania domowego pupila jest również uczulenie na kurz. Nawet jeżeli atopik nie wykazuje nadwrażliwości na zwierzęta, warto, by pamiętał o właściwej higienie. Zwierzak powinien być często kąpany i czesany. Nie należy go wpuszczać do sypialni ani na meble. Warto pozbyć się też dywanów, wykładzin i zasłon, które są nośnikami alergenów. To może uchronić chorego przed uczuleniem na zwierzęta w przyszłości.
Karolina Solga