Alergia u seniora – reakcje na leki

Objawy alergii na leki u seniorów

Mogą wystąpić w poszczególnych narządach lub ogólnoustrojowo – jako anafilaksja, gorączka, choroba posurowicza czy też w formie złożonych zespołów np. wysypki z eozynofilią.
Reakcje mogą wystąpić natychmiast lub 10–30 minut od podania leku i przybrać formę pokrzywki, obrzęku, duszności lub wstrząsu anafilaktycznego.

Reakcje opóźnione po lekach występują kilka godzin po podaniu, a nawet po 3–7 dniach. Wraz z wiekiem zwiększa się nasilenie alergicznych odczynów polekowych. U osób starszych metabolizm leków jest zaburzony w wątrobie, podobnie jak ich wydalanie przez nerki.
Zmiany skórne (osutki – w tym różne rodzaje rumienia, pokrzywki i plamica) to ok. 80% wszystkich polekowych reakcji alergicznych.
Osutki plamisto-grudkowe występują najczęściej, szczególnie towarzyszą zakażeniom układu oddechowego, które leczone są antybiotykami. Plamy i grudki na skórze pojawiają się symetrycznie, głównie na tułowiu i kończynach, rzadziej na twarzy i ustępują po kilku lub kilkunastu dniach po odstawieniu leku, ale powodują silne złuszczenie naskórka i często pozostawiają pozapalne przebarwienia.

Natomiast podobne do odry rumieniowe, symetryczne zmiany powyżej łokci, kolan, na tułowiu i twarzy pojawiają się zwykle po kilku dniach od rozpoczęcia leczenia beta-adrenolitykami, lekami przeciwbakteryjnymi, barbituranami, niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi czy lekami przeciwdrgawkowymi. Poza wysypką może się pojawić gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie wątroby, nerek, zmiany hematologiczne czy bóle stawów.

W przypadku rumienia trwałego

zmiany to pojedyncze lub rzadziej liczne ogniska rumieniowo-obrzękowe, powstające po doustnym podaniu leku, bez stanu zapalnego, które szybko zmieniają barwę z silnie czerwonej na brunatną. Charakterystyczną cechą rumienia trwałego jest powtarzające się pojawienie identycznych zmian w miejscu utrzymujących się wielomiesięcznych przebarwień po ponownym spożyciu leku.

Co 3 pacjent z rumieniem wielopostaciowym ma problemy skórne właśnie przez leki. Zwykle to owalne zmiany rumieniowe, z pęcherzami, często na twarzy i tułowiu, z nadżerkami na śluzówkach lub strupami.

Większość polekowych zmian skórnych ma łagodny przebieg i ustępuje samoistnie po odstawieniu leku.