Przetwory mleczne są stale obecne w naszej diecie. Bez zastanowienia sięgamy po jogurt czy twaróg, uznając je za doskonałe źródło białka i wapnia. Niestety, białka mleka są silnym alergenem. Alergia na mleko wywołuje objawy ze strony przewodu pokarmowego, skóry i układu oddechowego. Spożycie napoju może wywołać biegunkę, wysypkę, wodnisty katar czy skurcz oskrzeli. Jednym z białek odpowiedzialnych za alergię jest kazeina. Różne typy tego związku obecne są w mleku krowim, owczym i kozim. Która kazeina uczula najczęściej?
Mleko to źródło cennych substancji: witamin A, D i B2, wapnia, fosforu i magnezu. Zawiera również lekkostrawny tłuszcz mlekowy. Cenione jest za dużą zawartość białek. Niestety, to właśnie one są odpowiedzialne za przykre objawy alergii. W mleku krowim uczulają białka: alfa-laktoalbumina, beta-laktoglobulina, lipoproteiny oraz kazeina. Ta ostatnia obecna jest także w mleku owczym i kozim. Czy wszystkie rodzaje mleka uczulają tak samo?
Alergia na mleko – czym jest?
Alergia pokarmowa polega na niewłaściwej reakcji naszego organizmu na pewne składniki pożywienia. Układ immunologiczny uznaje je za szkodliwe patogeny, które należy wyeliminować. W reakcję alergiczną zaangażowane są przeciwciała, które rozpoznają alergen. Inicjują one powstanie stanu zapalnego i aktywują komórki odpornościowe. W efekcie pojawiają się dokuczliwe objawy alergii, takie jak wysypka czy nieżyt nosa. Mleko jest jednym z najbardziej uczulających pokarmów. Alergia na ten napój dotyczy głównie dzieci, ale zmagają się z nią także dorośli. Alergeny mleka to białka serwatkowe i kazeinowe, których zawartość w 100 gramach produktu wynosi około 3,4%.
Kazeina – główne białko mleka
Białka kazeinowe to główne białka mleka krowiego – stanowią aż 75% ich ogólnej puli. Mają one bardzo dużą wartość biologiczną. Są doskonałym źródłem egzogennych aminokwasów oraz kwasu glutaminowego. Nasz organizm wykorzystuje je jako materiał budulcowy do produkcji hemoglobiny i białek osocza krwi. Z tego powodu wartość odżywcza kazeiny dorównuje białkom pochodzącym z mięsa. Kazeina w żołądku tworzy skrzep, który przez ludzki organizm jest trawiony bardzo powoli. W jelitach ma ona formę żelu, zapewniającego stały dopływ aminokwasów nawet przez 7 godzin od jej spożycia. Niestety, białko to jest jednocześnie bardzo silnym alergenem. Odpowiada za około 60% alergii na krowie mleko. Istnieją różne typy białek kazeinowych. Czy wszystkie uczulają tak samo?
Która kazeina uczula najczęściej?
Kazeina nie jest jednorodnym białkiem. Wyróżnia się aż 20 jej frakcji, które różnią się zawartością fosforu, aminokwasów i sacharydów, a także masą cząsteczkową i właściwościami. Dominują cztery typy tego białka: alfa (s1 i s2), beta, gamma i kappa. Najsilniejszym czynnikiem uczulającym jest kazeina typu alfa s1, która stanowi aż 40% masy białka mleka krowiego. Nie występuje ona za to w mleku kozim czy owczym, dlatego dla osób uczulonych na kazeinę te napoje mogą okazać się znacznie lepsze. Są one bardziej zbliżone składem do mleka ludzkiego, dlatego nasz układ pokarmowy lepiej radzi sobie z ich trawieniem. Musimy jednak pamiętać, że dostępne na rynku wyroby z koziego i owczego mleka zazwyczaj zawierają domieszkę mleka krowiego. Pamiętajmy, by przed zakupem uważnie przeczytać ich skład.
Objawy alergii na mleko
Alergia na mleko może mieć postać łagodną lub umiarkowaną. Niestety, zdarza się, że spożycie przetworów mlecznych u alergików powoduje bardzo silne reakcje. Niekiedy kwalifikują się one do leczenia szpitalnego. Symptomy uczulenia objąć mogą skórę. U alergików pojawia się wysypka, pokrzywka lub obrzęk naczynioruchowy. Około 50% chorych cierpi na dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Zaliczamy do nich biegunkę, wymioty, kolkę, zaparcia oraz refluks żołądkowo-przełykowy. Na mleko silnie może zareagować też układ oddechowy. Alergik cierpi wtedy na wodnisty katar, kaszel, chrypkę czy alergiczne zapalenie dróg oddechowych. U dzieci spożycie mleka często skutkuje zaostrzeniami objawów atopowego zapalenia skóry.
Karolina Solga
