Wiosna to pora roku, na którą czekamy z niecierpliwością. Wydłużający się dzień, ciepłe promienie słońca oraz przyroda budząca się do życia sprawiają, że odzyskujemy energię i motywację do działania. Pierwsze listki na krzewach cieszą oko i sprawiają, że z optymizmem spoglądamy w przyszłość. Kwiecień uchodzi za najpiękniejszy miesiąc w roku, wszak to właśnie on przynosi nam rozkwit krzewów i drzew owocowych, których charakterystyczna woń wypełnia powietrze. Niestety, nie wszyscy mogą w pełni cieszyć się, obserwując, jak przyroda budzi się do życia. Wielu Polakom radość ze spacerów w parku odbiera alergia wziewna. Jak poradzić sobie z alergicznym nieżytem nosa wywołanym przez pyłki brzozy?
Kiedy zaczyna pylić brzoza?
Alergiczny nieżyt nosa stanowi najpopularniejsze schorzenie o podłożu alergicznym, szacuje się, że zmaga się z nim 20-25% populacji (Rutkowski i in. 2008). Kwiecień to piękny, a zarazem trudny czas dla alergików, pylą bowiem wówczas takie rośliny jak olcha, brzoza i topola. Stężenie poszczególnych pyłków w powietrzu różni się w zależności od dekady miesiąca. Po 10 kwietnia stężenie pyłków brzozy w powietrzu jest bardzo wysokie (Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych, dane retrospektywne za lata 1989-2014). U alergików mogą się wówczas pojawić dokuczliwe objawy takie jak kichanie, katar, swędzące i łzawiące oczy. Niestety, nie są to jedyne dolegliwości, na które skarżą się osoby uczulone na pyłki brzozy. Ten alergen wziewny może bowiem wpływać negatywnie na kondycję psychofizyczną, utrudniając codzienne funkcjonowanie.
Jak powstaje alergiczny nieżyt nosa?
Wykazano, iż pyłki brzozy stanowią najczęstszą przyczynę alergicznego nieżytu nosa (Rapiejko 1997). Choć roślina ta nie stanowi żadnego zagrożenia dla naszego zdrowia, czasem układ immunologiczny staje się nadwrażliwy i traktuje pyłki brzozy tak samo jak patogeny. Usiłuje bronić się przed potencjalnym niebezpieczeństwem, uruchamiając mechanizmy obronne. Jednym z nich jest wodnisty katar, ta rzadka wydzielina ma za zad
anie zatrzymać pyłki brzozy i pomóc w ich wydaleniu z nosa. Nie jest to jednak jedyna reakcja obronna organizmu, która pojawia się w wyniku kontaktu alergenu wziewnego ze śluzówką jamy nosowej. Gdy do naszego nosa przedostaje się pyłek brzozy, na który jesteśmy uczuleni, zaczynamy kichać. Z kolei uwolniona przez organizm histamina pełniąca rolę substancji prozapalnej, przyczynia się do obrzęku nosa, w rezultacie pojawia się uczucie zatkanego nosa, które utrudnia codzienne funkcjonowanie (Samoliński 2000).
Alergie wziewne a problemy z koncentracją
Alergiczny nieżyt nosa stanowi niezwykle dokuczliwą dolegliwość. Wodnisty katar, kichanie i świąd nosa wpływają negatywnie na nasze samopoczucie. U osób zmagających się z alergicznym nieżytem nosa obserwuje się wahania emocjonalne, bezdech we śnie i problemy z koncentracją. Uczucie zatkanego nosa uniemożliwia swobodne oddychanie i tym samym nie pozwala spokojnie przespać nocy (Leynaert i in. 2000; Nicholas i in. 1982; Mullol i in. 2008).
Sen pełni niezwykle istotną funkcję. To właśnie podczas niego utrwalają się informacje, które przyswajaliśmy w ciągu dnia, następuje też regeneracja organizmu. Ponadto sen pozwala zrelaksować się po ciężkim, stresującym dniu. Gdy pojawiają się zaburzenia – problemy ze zmrużeniem oczu, bezdech, pobudki w środku nocy, rano wstajemy z łóżka zmęczeni. W pracy nie potrafimy się na niczym skupić, wszystko nas drażni i rozprasza. Skoro jedna nieprzespana noc ma tak duży wpływ na naszą kondycję psychofizyczną, łatwo można sobie wyobrazić, w jak trudnej sytuacji znajdują się alergicy. Osoby uczulone na pyłki brzozy przez blisko trzy tygodnie zmagają się z alergicznym nieżytem nosa, który rzutuje negatywnie na jakość ich snu.
Jak złagodzić objawy alergicznego nieżytu nosa?
Lekarze zalecają alergikom unikanie substancji, które wywołują u nich objawy uczulenia. Czasem jest to stosunkowo proste, wiedząc, że nasza skóra jest nadwrażliwa na parabeny, wystarczy wybierać kosmetyki wolne od tych popularnych konserwantów. Alergie wziewne dość znacznie różnią się od alergii skórnych i pokarmowych. Trudno unikać oddychania powietrzem, w którym unoszą się potencjalne alergeny. Gdybyśmy chcieli ustrzec się przed pyłkami brzozy, przez większość kwietnia w ogóle nie moglibyśmy opuszczać swoich mieszkań. Na dodatek musielibyśmy szczelnie zamknąć wszystkie okna w mieszkaniu, co jest praktycznie niemożliwe. Nikt z nas przecież nie chce dobrowolnie rezygnować z dobrodziejstw wiosny, która nie bez powodu uchodzi za najpiękniejszą porę roku.
Jak wybrać odpowiednie leki antyhistaminowe?
Objawy alergicznego nieżytu nosa można złagodzić, przyjmując odpowiednie leki antyhistaminowe (Zawisza 2009). Warto przy tym zwrócić uwagę na skład produktu, ponieważ niektóre preparaty dostępne na rynku niosą ze sobą skutki uboczne w postaci senności i problemów z koncentracją. Przyjmowanie leków antyhistaminowych I generacji uniemożliwia wykonywanie pracy w niektórych zawodach. Tego typu produktów nie powinni przyjmować kierowcy, operatorzy maszyn i koparek oraz piloci samolotów. W przypadku przedstawicieli wyżej wymienionych zawodów senność i problemy z koncentracją mogą stanowić zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa innych ludzi. Nie należy wychodzić z założenia, że zażycie leku antyhistaminowego I generacji przed snem jest całkowicie bezpieczne. Tego typu produkty działają 24 godziny, przez co rano zasiadając za kierownicą, także stwarzany zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego (Tarchalska-Kryńska 1997).
Na szczęście w aptekach można kupić leki antyhistaminowe II generacji, które dzięki zawartości nowoczesnej substancji czynnej skutecznie łagodzą objawy alergicznego nieżytu nosa wywołanego przez pyłki brzozy. Stosując je, możemy zapomnieć o
dyskomforcie wywołanym przez kichanie, katar, uczucie zatkanego nosa oraz zaczerwienienie i łzawienie oczu (Tarchalska-Kryńska 1997). Przykładem leku antyhistaminowego II generacji jest Allegra®, która zawiera feksofenadynę. Wspomniana substancja czynna nie wpływa na funkcje psychomotoryczne, w tym zdolność do prowadzenia pojazdów. Allegra® łagodzi dokuczliwe objawy alergicznego nieżytu nosa już godzinę po zażyciu tabletki. Jej działanie utrzymuje się przez 24 godziny. Allegra® może być podawana już od 12. roku życia (ChPL leku Allegra® 120 mg). Lek antyhistaminowy Allegra® ze względu na fakt, iż zawarta w nim feksofenadyna nie zaburza funkcji psychomotorycznych, został dopuszczony w Stanach Zjednoczonych przez Federalną Agencję ds. Lotniczych do użytku przez pilotów i kontrolerów lotów (Wytyczne Federalnej Agencji ds. Lotniczych 14.04.2014). Więcej informacji nt. leku Allegra® znajdziesz na stronie internetowej http://www.alergia-allegra.pl/
Witamina D zmniejsza ryzyko alergii
Nawet osoby zmagające się z alergią na pyłki brzozy nie powinny rezygnować ze spacerów na świeżym powietrzu. Do parku warto wybrać się między godziną 10 a 15, odsłaniając 18% powierzchni ciała. Jeśli spacer potrwa co najmniej 20 minut, organizm będzie w stanie zsyntetyzować odpowiednią ilość witaminy D, która pełni w organizmie szereg ważnych funkcji (Płudowski i in. 2012). Związek ten nie tylko zapewnia wytrzymałość mechaniczną kości, ale też reguluje pracę układu immunologicznego. Wykazano, że osoby, u których podaż witaminy D jest niedostateczna, częściej zmagają się z alergią. Rozsądne korzystanie z dobrodziejstw słońca jest zatem wskazane, ponieważ po części pełni funkcję profilaktyczną (Rustecka i in. 2013).
Starannie zaplanuj wycieczkę za miasto
Wycieczki rowerowe za miasto warto planować, śledząc aktualne komunikaty dla alergików emitowane pod koniec prognozy pogody. Należy unikać skupisk drzew liściastych, w tym brzóz. W kwietniu można zorganizować piknik na łące, trawy bowiem zaczynają pylić dopiero w maju. Warto jednak pamiętać, iż pyłki brzozy mogą być przenoszone wraz z wiatrem na spore odległości. Po powrocie ze spaceru należy zmienić ubrania i wziąć szybki prysznic. Zaleca się też mycie głowy. W ten sposób pozbywamy się pyłków brzozy z powierzchni ciała.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie, oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
Piśmiennictwo:
- ChPL leku Allegra 120 mg, zatwierdzona 26.08.2011 *W celu identyfikacji wrażliwych osób, u których występuje nietypowa reakcja na leki, zaleca się sprawdzenie indywidualnej reakcji na produkt zanim pacjent będzie prowadził pojazd lub wykonywał skomplikowane zadania
- Leynaert B. Neukirch C. Liard R. Bousquet J. Neukirch F.; Quality of Life in Allergic Rhinitis and Asthma; American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine; Vol. 162, No. 4 (2000), pp. 1391-1396
- Mullol J. Maurer M. Bousquet J.; Sleep and Allergic Rhinitis; J Investig Allergol Clin Immunol 2008; Vol. 18(6): 415-419
- Nicholas M. Tarlo S. Cole P. Zamel N. Rutherford R. Griffin D. Phillipson EA.; Seasonal allergic rhinitis is associated with a detrimental effect on examination performance in United Kingdom teenagers: Case-control study; The American Review of Respiratory Disease 1982: 126(4):625-628
- Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych; uśrednione dane z całego kraju; dane retrospektywne za lata 1989-2014
- Płudowski P., Kryśkiewicz E., Karczmarewicz E.; Zasady suplementacji i standardy oceny zaopatrzenia organizmu w witaminę D w świetle jej działania plejotropowego; Postępy Nauk Medycznych 2012; t. XXV; Nr 3, s. 265
- Rapiejko P.; Alergeny pyłku roślin; Alergia Astma Immunologia 1997; 2(1); s. 9-18
- Rustecka A., Jung A., Kalicki B.; Znaczenie witaminy D w chorobach atopowych u dzieci; Pediatria i Medycyna Rodzinna 2013; 9(1); s. 41-45
- Rutkowski R., Kosztyła-Hojna B., Rutkowska J.; Alergiczny nieżyt nosa – problem epidemiologiczny, ekonomiczny i społeczny XXI wieku; Pneumologia i Alergologia Polska 2008; tom 76; nr 5; s. 348-352
- Samoliński B.; Alergiczny nieżyt nosa; Terapia; Nr 4 z. 1 (87), Kwiecień 2000; s. 22-27
- Tarchalska-Kryńska B.; Nowe generacje leków przeciwhistaminowych stosowanych w terapii chorób alergicznych; Alergia Astma Immunologia 1997; 2 (1); s. 3-8
- Wytyczne Federalnej Agencji do Spraw Lotniczych, http://bit.ly/2o3nHs5, 2014-04-14
Partnerem artykułu jest Allegra®
Bardzo lubię wiosnę, bo słońce poprawia mi nastrój, zimą z powodu niedoboru promieni słonecznych często chodzę przygnębiona. Niestety, mam alergię wziewną. Następnym razem przed spacerem pomyślę o jakimś leku antyhistaminowym, Allegra wygląda ciekawie. Swoją drogą nie wiedziałam, że tego typu środki mogą otumaniać.
Wiosna to moja ulubiona pora roku, choć jestem alergiczką, nie odmawiam sobie wypadów na działkę. Wystarczy dobry lek przeciwhistaminowy i można jakoś egzystować:)
Nie wiedziałam, że istnieją różne generacje leków antyhistaminowych. Po tych, które stosuję, nie czuję się najlepiej. Niestety, nie wiem, co to za generacja.
Nie wyobrażam sobie, że w ładny, słoneczny dzień miałabym siedzieć w domu. Biorę tabletki i wychodzę na spacer. A na zimę planuję odczulanie.
Wstyd się przyznać, ale nawet nie wiedziałam, że niektóre leki antyhistaminowe mogą uniemożliwiać prowadzenie pojazdów mechanicznych.
Też słyszałam ostatnio o roli witaminy D, jak jej brakuje, to jesteśmy bardziej narażeni na rozwój różnego rodzaju alergii.
Brzoza powoli przestaje pylić, groźne stają się trawy. Czy Allegra pomaga w walce z alergią na trawę?
W ogóle nigdy nie byłam alergiczką, ale wczoraj nie dawałam rady patrzeć na oczy. Tak mi spuchły, gdy wyszłam z domu do urzędu. Obawiam się, że pyli coś, co mi szkodzi. Może rozejrzę się za jakimś lekiem antyhistaminowym, bo w poniedziałek nie wytrzymam w pracy.
Nie warto rezygnować z przyjemności i normalnego funkcjonowania. Na szczęście mamy do dyspozycji nowoczesne leki przeciwalergiczne.