Bajki przenoszą nasze dzieci w kolorowy świat, bardzo często wyidealizowany. Szczególnie dziewczynki powielają wzorce, które pokazują bajki. Jaki wpływ mają na dzieci? Czy mała księżniczka może wyrosnąć na dojrzałą królową?
Bajki w życiu dziecka
Bajkowe opowieści są obecne w życiu każdego dziecko. Czytamy naszym maluchom barwne historie, w których nie brakuje smoków, rycerzy i księżniczek. Bajki uczą i bawią, więc są elementem rozwoju naszych dzieci. Oprócz tych tradycyjnych, książkowych, mamy bajki w telewizji, którą także oglądają maluchy. W przedszkolu czy szkole także są one obecne. Nie wyobrażamy sobie dzieciństwa bez bajek. Naukowcy różnie podchodzą do ich tematu. Z jednym musimy się zgodzić, bajki dostarczają wzorców, które są powielane i naśladowane przez dzieci. Nic dziwnego, ponieważ chłoną one wiedzę i zachowania. I tak mała dziewczynka chce być księżniczką. Ale oprócz pozytywnych aspektów, warto zwrócić uwagę także na te negatywne, które mogą kształtować charakter malucha.
W świecie księżniczek
Wyidealizowany świat księżniczek jest często cukierkowy. Choć musimy przyznać, że współczesne bajki coraz częściej odbiegają od takiego obrazu, przedstawiając księżniczki, jako silne i niezależne kobiety, które unikają różu i korony. Jednak lustrując znane bajki, mamy typowy obraz księżniczki, która ma niewyobrażalnie wąską talię, duży biust, długie piękne włosy i oczywiście suknię marzeń. Do tego jest piękną dziewczyną. Taki wizerunek jest wzorem dla małej dziewczynki, która chce być taka sama jak Kopciuszek czy Śnieżka. Uroda gra tu pierwsze skrzypce, co może zaburzać realny wizerunek kobiety, która wcale nie musi być tak szczupła.
Zwykle podkreśla się w bajkach powierzchowność księżniczek, pomijając mądrość czy inne cechy charakteru. Ale i tu znajdziemy perełki, np. w postaci Belli, która była oczytana i skora do pomocy oraz poświęceń. Księżniczka przyjęła na siebie karę, którą otrzymał jej ojciec, więc nie bała się wyzwań, podobnie jak Pocahontas. Tożsamość oparta na urodzie może wpłynąć na dalsze życie dziecka, o ile to właśnie bajkowy wzorzec księżniczki jest tym głównym, jedynym. Zwykle jednak dzieci mają kontakt z innymi kobietami w swoim otoczeniu, więc sytuacja wygląda inaczej.
Warto wspomnieć także o charakterze księżniczki, która jest zależna od innych, słaba, potrzebuje wsparcia i pomocy. Czeka na księcia, który ją uratuje. Ma wszystko czego chce, jej życie jest bajką. W świecie realnym wszystko wygląda inaczej. Dziewczynka powielająca takie wzorce, może wyrosnąć na księżniczkę, wokół której wszyscy będą skakać. Ale może też stać się pewną siebie królową, która jest sprawiedliwa i odpowiedzialna. Koncerny filmowe serwują nam coraz więcej właśnie takich przykładów, gdzie nie wszystko jest idealne. Perfekcyjna księżniczka osuwa się nieco w cień, robiąc miejsce walecznym i odważnym kobietom. Być może jest to potrzebne we współczesnym, idealnym świecie.
Łatwo zatracić się w fikcji, także tej bajkowej. Rodzice powinni przede wszystkim przekazywać dzieciom te wartości, które uznają za słuszne i cenne. Co nie oznacza, że należy zabronić dzieciom oglądania bajek. Chodzi o to, by źródła kanonów nie opierały się tylko na przykładzie z bajek. W końcu pragniemy dla swych pociech jak najlepiej. Chcemy, by radziły sobie w dorosłym życiu, a nie tylko były jak księżniczka w tiulach i koronkach, która zupełnie nie odnajdują się w dojrzałym świecie.
Katarzyna Antos