Alergia na rękach – jak się z nią uporać?

Alergia to niewłaściwa reakcja naszego organizmu na kontakt z niektórymi czynnikami środowiskowymi. Nasz organizm podejmuje walkę z alergenami, czego skutkiem są przykre objawy ze strony układu pokarmowego, dróg oddechowych i skóry. Nasza skóra jest szczególnie wrażliwa na działanie drażniących i uczulających substancji. Nic dziwnego, skoro stanowi pierwszą barierę ochronną organizmu przed szkodliwymi bodźcami zewnętrznymi. Alergia na rękach pojawia się bardzo często, ponieważ to właśnie dłonie narażone są na styczność z alergizującymi związkami. Jak się z nią uporać?

Alergia na rękach może być wynikiem wyprysku kontaktowego lub atopowego zapalenia skóry. Ma zazwyczaj postać zaczerwienionych grudek i pęcherzyków, które mogą się sączyć. Uczuleniu towarzyszy silne pieczenie i swędzenie skóry. Jej drapanie prowadzi do powstawania otarć i uszkodzeń, przez które wnikają szkodliwe patogeny zaostrzające stan zapalny. Dlatego tak ważna jest właściwa pielęgnacja skóry dłoni oraz odpowiednie leczenie alergii.

Alergia na rękach – objawy i rodzaje

Alergia na rękach może obejmować jedynie palce lub całą wewnętrzną bądź zewnętrzną stronę dłoni. Niezależnie od jej przyczyny, objawy uczulenia są podobne. Skóra rąk staje się sucha, zaczerwieniona i swędząca. Następnie pojawiają się na niej wypryski, grudki i pęcherzyki. Uczuleniu nierzadko towarzyszy obrzęk. Zmiany niekiedy są wypełnione płynem, które w ciężkiej postaci pękają i sączą się. Tak powstałe rany mogą ulec zakażeniu bakteryjnemu, co dodatkowo zaostrza stan zapalny. Skóra dłoni staje się grubsza, lekko brązowa i pokryta bliznami, co dodatkowo jest przyczyną dyskomfortu psychicznego alergika. Uczulenie obejmujące ręce może pojawić się w wyniku alergii kontaktowej lub atopowego zapalenia skóry.

Wyprysk kontaktowy na rękach

Alergia na rękach bardzo często rozwija się pod wpływem bezpośredniego kontaktu alergenu ze skórą. Jej przyczyną jest regularna styczność z uczulającym czynnikiem, który po pewnym czasie zaczyna powodować powstawanie wyprysku. Z alergią kontaktową związane jest pojęcie haptenu. Jest to antygen, który nabywa właściwości alergizujących dopiero po związaniu się z białkami osocza krwi lub naskórka. Najsilniejsze działanie mają takie metale jak nikiel czy chrom. Uczulają się osoby, które mają zawodowy kontakt z tymi substancjami bądź noszą wykonane z nich ozdoby. Przyczyną dolegliwości mogą być także kosmetyki, rośliny, detergenty i leki. Coraz częściej spotykana jest także nadwrażliwość na lateks. Związek ten używany jest do produkcji gumowych rękawiczek, wenflonów i innych przedmiotów wykorzystywanych w medycynie. Stosowanie ich przez pracowników służby zdrowia często staje się przyczyną wyprysku obejmującego dłonie.

Atopowe zapalenie skóry rąk

Atopowe zapalenie skóry to przewlekła i zapalna choroba o podłożu genetycznym. Cierpią na nią osoby z atopią, czyli wrodzonymi predyspozycjami do schorzeń alergicznych. Organizm atopika wytwarza nadmierną ilość przeciwciał IgE w odpowiedzi na kontakt z alergenami. Dodatkowo jego skóra jest pozbawiona ochronnego płaszcza hydrolipidowego. Jest wysuszona, silnie swędząca oraz podatna na podrażnienia i wnikanie szkodliwych substancji. AZS często obejmuje skórę rąk, która staje się zaczerwieniona i pokryta grudkami. Dodatkowo jej naskórek silnie się łuszczy. W przeciwieństwie do alergii kontaktowej, atopowe zapalenie skóry wywoływane jest czynnikami dostającymi się do organizmu drogą wziewną lub pokarmową. Jego objawy zaostrza także pocenie się, stres, zanieczyszczenia środowiska i stosowanie tradycyjnych kosmetyków.

Alergia na rękach – diagnostyka

Podstawą leczenia alergii skórnej obejmującej ręce jest właściwa diagnostyka. Należy odróżnić atopowe zapalenie skóry od uczulenia kontaktowego, aby podjąć odpowiednią terapię. Alergolog w tym celu przeprowadza z pacjentem dokładny wywiad i zleca wykonanie testów. Rozpoznanie wyprysku kontaktowego umożliwią naskórkowe testy płatkowe, które służą do oceny reaktywności skóry. U atopików stosowane są punktowe testy skórne polegające na nanoszeniu roztworów z alergenami na skórę przedramienia. Warto pamiętać, że cera atopowa jest podatna na podrażnienia, dlatego te badania mogą nie być miarodajne. W takim przypadku poleca się chorym określanie poziomu przeciwciał IgE w surowicy krwi. Testy pozwalają nie tylko na określenie rodzaju choroby, ale również czynnika, który wywołuje objawy.

Alergia na rękach – jak się z nią uporać?

Podstawą leczenia wszystkich alergii jest unikanie alergenu, który jest przyczyną dolegliwości. W przypadku uczulenia kontaktowego może oznaczać to rezygnację z biżuterii lub niektórych kosmetyków. W gorszej sytuacji są osoby, które z alergenem stykają się w pracy. Muszą korzystać wtedy z ochronnych rękawiczek lub nawet przenieść się na inne stanowisko. W przypadku atopowego zapalenia skóry niezbędne jest wyeliminowanie uczulających czynników z otoczenia chorego oraz stosowanie diety eliminacyjnej. Alergia na rękach wymaga odpowiedniej pielęgnacji skóry. Musi być ona systematycznie nawilżana i natłuszczana. Najlepiej wykorzystywać preparaty, które jednocześnie działają przeciwświądowo i regeneracyjnie. Polecane przez alergologów są emolienty, stworzone z myślą o alergikach i osobach chorych na AZS. W leczeniu dodatkowo stosuje się często steroidy, leki immunosupresyjne oraz antybiotyki w razie zakażenia.

Karolina Solga