Alergia na pyłki roślin jest jednym z częściej spotykanych i wyjątkowo uciążliwym typem uczulenia. Ze względu na ocieplenie klimatu czas wegetacji roślin się wydłuża, a co za tym idzie – alergeny są dłużej obecne w powietrzu. Chorzy muszą mieć się na baczności od lutego aż do października. Najlepszym sposobem na uniknięcie przykrych objawów alergii jest śledzenie kalendarza pylenia roślin. Szczególnie istotne jest to w okresie wakacyjnym, gdy przygotowujemy się do urlopowych wyjazdów. Co pyli w sierpniu?
Kalendarz pyleń pomaga przewidzieć, jakiego rodzaju alergenów należy spodziewać się w poszczególnych miesiącach na danym obszarze kraju. Należy traktować go jako wskazówkę przy wyborze lokalizacji wakacyjnego odpoczynku czy weekendowego wypadu, szczególnie w okresie letnim, gdy pyli mnóstwo roślin. Sierpień jest dla Polaków ulubionym miesiącem urlopowym. Ciepło i słoneczna pogoda sprzyja jednak kwitnieniu traw i chwastów, a także pyleniu grzybów pleśniowych. Alergia na pyłki wyjątkowo nam wtedy dokucza.
Zarodniki grzybów mikroskopowych
Wakacje to okres występowania w bardzo wysokim stężeniu zarodników grzybów pleśniowych (mikrosporowych). Należy do nich rodzaj Cladosporium, który najczęściej powoduje alergię na zarodniki grzybowe. Rozwojowi tego grzyba sprzyja ciepło i duża wilgoć w powietrzu. Czas jego pylenia trwa od maja do sierpnia, a jego liczne zarodniki spotkamy na polach, łąkach i w lesie. Drugim rodzajem grzybów, który uprzykrza życie alergikowi w czasie wakacji, jest Alternaria. Ma mniej zarodników niż Cladosporium i pyli zazwyczaj od lipca do września. Obydwa grzyby mogą powodować przykre objawy uczulenia – wodnisty katar, kaszel, zaczerwienie i łzawienie oczu. Najwięcej ich zarodników pojawia się w powietrzu, gdy po wilgotnym i ciepłym czasie wiosny i wczesnego lata, pogoda zmienia się na suchą i wietrzną.
Chwasty: bylica pospolita i pokrzywa
Bylica to chwast, który występuje w całym kraju. Rośnie na nieużytkach, hałdach piasku, w rowach i zaroślach, przy torach kolejowych czy drogach. Unikanie jej jest więc wyjątkowo trudne. Prawie w całej Polsce stężenie pyłków bylicy jest wysokie przez cały sierpień. Jedynie w centralnej części kraju roślina ta pyli głównie przez pierwsze dwadzieścia dni miesiąca, a następnie stężenie jej pyłków zmniejsza się do średniego. Na sierpień przypada też szczyt pylenia innego chwastu – pokrzywy. Na szczęście jej pyłek nie ma silnych właściwości uczulających i nie powinien stanowić zagrożenia dla alergików. W centrum i na południu Polski pokrzywa jest uciążliwa mniej więcej do 20 sierpnia. Na Mazowszu i Pomorzu pyli najmocniej w pierwszej dekadzie miesiąca, a następnie stężenie jej pyłków słabnie.
Trawy – końcówka pylenia
Alergia na pyłki traw jest najczęstszą przyczyną okresowego alergicznego nieżytu nosa. Szczyt pylenia tych roślin przypada na czerwiec i lipiec, nie dając alergikom możliwości cieszenia się piękną pogodą na łonie natury. Niestety, chorzy reagują zwykle silnie na pyłki większości gatunków traw, jako że są one ze sobą blisko spokrewnione. W sierpniu kończy się pylenie tych roślin. Wtedy w centrum oraz na południowo-zachodnich i północo-wschodnich krańcach Polski stężenie pyłków traw jest niskie. Przy dobrych warunkach pogodowych pod koniec sierpnia zdarza się lokalnie dodatkowe pylenie traw. Często dzieje się tak na Mazowszu i Pomorzu. Alergicy w szczególności powinni unikać spacerów po łąkach rano w godzinach 5-8 oraz wieczorem między 17 a 19. Wtedy stężenie pyłków traw w powietrzu jest największe.
Inne pylące rośliny
W niskim stopniu w sierpniu alergikom dokuczać może kwitnienie ambrozji, babki zwyczajnej, szczawiu i komosy. Ambrozja to chwast z rodziny astrowatych, którego pyłek może być obecny w małych ilościach w zachodnich regionach kraju oraz na Lubelszczyźnie i w Małopolsce. Babka zwyczajna i komosa są pospolitymi roślinami, których pyłek w niewielkiej ilości unosi się w powietrzu przez cały sierpień. Szczaw zwyczajny na szczęście uczula rzadko. Na terenach zurbanizowanych ta roślina nie pyli tak intensywnie, jak w okolicach parków czy lasów. Na wschodzie i północy Polski stężenie pyłków szczawiu jest niskie. W centrum kraju roślina pyli do drugiej dekady sierpnia, w południowo-zachodniej i północno-wschodniej części pierwsze dni miesiąca kończą jej etap pylenia. Należy oczywiście pamiętać, że podane informacje są uśrednione, a lokalne warunki pogodowe mogą nieco zmienić intensywność i czas pylenia roślin. Przed wyjazdem dobrze jest więc sprawdzić dane o pyłkach na stronie internetowej Ośrodka Badania Alergenów Środowiskowych.
