Astma jest przewlekłą i niebezpieczną chorobą układu oddechowego. Jej charakterystyczne objawy – świszczący oddech, napady uporczywego kaszlu i duszności – są bardzo uciążliwe dla chorego. Odpowiednio leczona pozwala jednak na normalne życie, w tym wakacyjne wyjazdy. Gdzie najlepiej wypoczywać, cierpiąc na dychawicę?
Astma, inaczej dychawica, to bardzo poważne schorzenie, dotyczące głównie krajów rozwiniętych i rozwijających się. W Polsce problem ten dotyczy już ponad 3 milionów ludzi. Największym problemem w naszym kraju jest niediagnozowanie tej choroby, przez co leczenie rozpoczyna się zbyt późno. Dychawica dotyka częściej młode osoby, a wśród dorosłych w większym stopniu zapadają na nią kobiety. Jeżeli podejmie się odpowiednie leczenie, rokowania są dobre, a chory może prowadzić normalne życie.
Astma – przyczyny choroby
Przyczyny zachorowania na dychawicę nie są proste do ustalenia, ponieważ wpływa na nią bardzo wiele czynników. Chory mógł odziedziczyć skłonności do choroby w genach. Najsilniejszym czynnikiem ryzyka wystąpienia astmy jest choroba atopowa. Atopowe zapalenie skóry lub katar sienny często związane są z pojawieniem się dychawicy. Astma może rozwinąć się lub nasilić także pod wpływem zanieczyszczenia powietrza i ekspozycji na alergeny, kurz czy dym papierosowy. Napady duszności są związane z reakcją alergiczną na niektóre substancje, mechanizmami zapalnymi i alergiczno-immunologicznymi.
Objawy dychawicy
Astma to nieuleczalna choroba przewlekła, prowadząca do ograniczenia wydolności górnych dróg oddechowych oraz gromadzenia się w nich śluzu. U astmatyka charakterystyczny jest świszczący oddech, po wysiłku pojawiają się duszności, a w nocy chorego męczą napady kaszlu. Dychawica dotyczy oskrzeli i oskrzelików, które są położone w miąższu płucnym. Kurczą się one gwałtownie na skutek kontaktu z niektórymi bodźcami, takimi jak alergeny, zimno czy zanieczyszczenia. Skurczom sprzyjają także infekcje i zażywanie niektórych leków. Gwałtowny napad astmy prowadzi do obrzęku błony śluzowej i zwiększenia produkcji śluzu. To dodatkowo powoduje zwężenie dróg oddechowych i sprawia, że astmatyk się dusi. Osoby podróżujące z chorym na astmę powinny być poinstruowane, jak zareagować w razie ataku choroby – kiedy podać mu lek lub wezwać pogotowie.
Morze najlepsze dla astmatyka
Ponieważ astma jest chorobą przewlekłą i wpływającą na każdy aspekt życia chorego, jego wakacje muszą być dobrze zorganizowane. Dychawica nie powinna jednak zniechęcać do wyjazdu – wręcz przeciwnie! Zmiana otoczenia, piękno natury i rekreacja na wolnym powietrzu sprzyjają lepszemu samopoczuciu i odprężeniu, które są ważne w leczeniu astmy. Astmatyk, szczególnie uczulony na pyłki roślin, powinien pomyśleć o wakacjach nad jeziorem lub morzem. Powierzchnia wody wychwytuje pyły z powietrza, co zmniejsza ryzyko napadu duszności. Dodatkowo morskie fale rozbijają się o brzeg, tworząc mgiełkę, która stanowi naturalną i oczyszczającą drogi oddechowe inhalację. Wyjazd nad zagraniczne morze, na przykład w Egipcie, lub nawet wakacje nad naszym swojskim Bałtykiem nie powinny astmatykowi zaszkodzić, a nawet mogą mu przynieść pewną ulgę w chorobie.
Astmatyk w górach i w lesie
Góry kojarzą nam się z wysiłkiem i wspinaczką, przez co wydają się zakazane dla astmatyka. Nic bardziej mylnego! Umiarkowany wysiłek w górzystym terenie także może służyć choremu na dychawicę. Problem pyłków i kurzu znika na wysokości powyżej 750 m n.p.m., co pozwala na swobodną wędrówkę. Należy jednak uważać na bardzo wysokie góry – wraz ze wzrostem wysokości maleje ilość tlenu w powietrzu, co może być dokuczliwe i spowodować napad kaszlu. Uważać należy jednak na lasy liściaste, gdzie rosną pylące drzewa, takie jak lipa, topola czy olcha. Lepiej wybierać miejsca porośnięte przez iglaki, których olejki eteryczne łagodzą dolegliwości dróg oddechowych. Także spacer po łące może być dla astmatyka niebezpieczny ze względu na pylące kwiaty, pokrzywy czy szczaw.
Dychawica wymaga dobrego planowania
Najbezpieczniejsze dla astmatyków będą wakacje sprawdzone, zaplanowane i przemyślane pod kątem choroby. Chory musi sprawdzić kalendarz pyleń roślin, na których pyłek jest uczulony i zwrócić uwagę na to, że w różnych regionach kraju ten sam gatunek może kwitnąć w nieco innym czasie. Osoba z nadwrażliwością na alergeny zwierzęce powinna unikać gospodarstw wiejskich czy agroturystycznych i pensjonatów przyjmujących zwierzęta. Ważne jest także zaopatrzenie się w kartę z informacjami na temat swojej choroby oraz dodatkowe pieniądze na ewentualną hospitalizację, szczególnie, gdy wyjeżdża się za granicę. Fakt, że taki wyjazd to duże wyzwanie logistyczne, ale dla chcącego nic trudnego! Jeżeli astmatyk podzieli się swoimi planami wakacyjnymi z prowadzącym go lekarzem, specjalista na pewno doradzi mu odpowiednie lokalizacje oraz powie, o jakich lekach i profilaktyce warto pamiętać podczas urlopu. Potem choremu pozostaje tylko cieszyć się wolnym czasem.
Karolina Solga
