Alergia na leki to szereg schorzeń wywołanych przez różnorakie alergeny lekowe, znajdujące się w składzie nie tylko farmaceutyków doustnych, ale także maści, aerozoli, tabletek rozpuszczalnych, zastrzyków (dożylnie lub domięśniowo) i innych.
Lekarze codziennie wypisują recepty na leki, z których każdy może być dla różnych pacjentów alergenem. Nie każde działanie niepożądane jest zauważalne od razu po zażyciu leku – czasem mija nawet 48 godzin, zanim reakcja będzie widoczna, ale alergia może także wystąpić bezobjawowo.
Działania niepożądane poszczególnych leków
- penicylina benzylowa – występująca w antybiotykach może powodować wysypkę, reakcje skórne o różnym nasileniu, obrzęki krtani, astmę, a nawet wstrząs anafilaktyczny
- ampicylina – reakcje alergiczne mogą wystąpić po kolejnych podaniach, nie po jednorazowym spożyciu wywołując zmiany plamiasto-grudkowe
- neomycyna – jeden z najczęstszych alergenów, antybiotyk najczęściej dodawany do maści i innych leków zewnętrznych
- streptomycyna – może wywołać duszności, zmiany skórne (jak pokrzywka), obrzęk Quinckego czy nawet niebezpieczne odczyny anafilaktyczne, wstrząs może wystąpić nawet u pielęgniarek podających lek, nie tylko u pacjentów; występuje w lekach podawanych przy zapaleniu płuc, gruźlicy, ale też zwierzętom – może zatem wystąpić w mięsie np. wieprzowym czy mleku krów przyjmujących ten antybiotyk
- gentamycyna – reakcje mogą być ciężkie, nawet wstrząs anafilaktyczny po dożylnym podaniu leku
- cefalosporyny – uczulają same, ale i w reakcji krzyżowej z penicylinami; występują w składzie leków na problemy moczowe, zapalenie przydatków, czyraki, ale źródłem uczulenia na ten alergen może być również mleko krowie; objawami alergii mogą być pokrzywka, wyprysk kontaktowy, objawy hematologiczne i pokarmowe, a nawet wstrząs anafilaktyczny
- sulfonamidy – występują jako specyfik bakteriobójczy w tabletkach przeciwgrypowych, lekach na problemy moczowe, na skaleczenia i otarcia skóry; mogą wywołać świąd, pokrzywkę, osutkę pęcherzową, rumień
- insulina – w leczeniu cukrzycy podawana ludzka lub wieprzowa; może powodować swędzące bąble, pokrzywka, obrzęki, ucisk w klatce piersiowej, nieżyt nosa (rzadziej), częstoskurcz, wymioty
- propolis (kit pszczeli) – w dużej mierze alezy od składu kitu, pyłków poszczególnych drzew, zanieczyszczeń, odpadków przemysłowych; uczula głównie w kosmetykach