Zanieczyszczone powietrze stanowi zmorę alergików i astmatyków, unoszący się nad miastem smog jest szkodliwy dla dróg oddechowych i zaostrza przebieg niektórych schorzeń o podłożu alergicznym. Wyniki badań przeprowadzonych wśród dzieci w Sosnowcu wyglądają niepokojąco. W okresie, w którym dochodzi do kumulacji zanieczyszczeń powietrza, 70-85% uczestników skarżyło się na dolegliwości takie jak kaszel, duszność astmatyczna, świszczący oddech oraz świąd nosa i spojówek. Mogłoby się wydawać, że nie ma w tym nic dziwnego, wszak podobne objawy towarzyszą przeziębieniu, którego szczyt zachorowań zbiega z kumulacją zanieczyszczeń powietrza. Wykazano jedna, iż nie istniał żaden związek między przeziębieniem a wyżej wspomnianymi symptomami.
Smog – zmora alergików
Czym jest smog, na który skarżą się mieszkańcy dużych miast, w tym Krakowa? To mieszanina różnych gazów i cząsteczek wchodzących w reakcje ze światłem słonecznym. Wśród gazów tworzących smog wymienia się dwutlenek węgla, tlenek węgla, dwutlenek siarki, tlenki azotu, lotne związki organiczne oraz ozon. Smog to również dym, kurz, piasek i pyły.
Choć rządy i międzynarodowe organizacje starają się walczyć z emisją zanieczyszczeń, w niektórych miejscach w Polsce dobowe stężenie pyłu kilkukrotnie przewyższa normę. Problem ten dotyczy w dużej mierze wielkich metropolii i rejonów przemysłowych, nie bez znaczenia pozostaje system grzewczy. W miastach, w których dominują piece węglowe, stężenie zanieczyszczeń powietrza częściej przekracza normy niż w ośrodkach, w których postawiono na nowoczesne instalacje grzewcze. Omawiając problematykę smogu, nie można zapominać o ludziach, którzy próbują zaoszczędzić na węglu, spalając odpady, w tym butelki plastikowe.
Uważaj na pyły o małej średnicy!
Skąd pochodzą pyły stanowiące element składowy smogu? Są one emitowane przez firmy działające w górnictwie i budownictwie. Pyły powstają również w procesach chemicznych m.in. podczas spalania paliw kopalnych, czyli węgla, gazu oraz produktów otrzymanych z ropy naftowej.
Szczególnie niebezpieczne są cząstki pyłu, które charakteryzują się małą średnicą (poniżej 10 mikrometrów), ponieważ ich niewielkie rozmiary pozwalają im wniknąć do płuc, a stamtąd do krwiobiegu. Po przedostaniu się do wnętrza organizmu oddziałują one negatywnie na funkcjonowanie układu oddechowego i serca. Udowodniono, że gdy w powietrzu znacząco wzrasta stężenie pyłów, do szpitali trafia więcej astmatyków. W ich przypadku zanieczyszczenia powietrza utrudniają oddychanie.
Ozon – nasz sprzymierzeniec czy wróg?
Jednym ze składników smogu jest ozon, nie chodzi tu jednak o gaz, który występuje w warstwie ozonowej i chroni nas przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Astmatykom i alergikom szkodzi ozon, który powstaje wskutek reakcji promieni ultrafioletowych ze spalinami samochodów i fabryk. Zaostrza on przebieg astmy, ponieważ działa drażniąco na płuca i utrudnia oddychanie. Ozon to nie tylko zmora astmatyków, każdemu z nas powinno zależeć na ograniczeniu stężenia trójcząsteczkowej formy tlenu w powietrzu, ponieważ może ona doprowadzić do długotrwałego stanu zapalnego i trwałego uszkodzenia tkanki płucnej.
Smog stanowi problem śląskiego zagłębia przemysłowego, zrealizowany tam program badawczy wykazał, iż nawet dzieci niechorujące na alergię, doświadczają kaszlu, mają problem ze świszczącym oddechem i wydzieliną z nosa. Jest to szczególnie niepokojące, ponieważ długotrwałe wdychanie pyłów i gazów może przyczynić się do rozwoju alergii, astmy, miażdżycy, a nawet choroby Alzheimera.
Estera